Samish? bedoel je niet Amish? Nee, die bedoel ik niet. De Samish Indian Nation is een kleine indianennatie in het Noordoosten van de staat Washington, met een hele lange politieke voorgeschiedenis. De komst van de Europeanen heeft op politiek gebied enorm veel gevolgen gehad voor de stam. Voor de komst van de kolonisten kende de natie geen enkele vorm van politieke structuur (Sturtevant, 1978, p. 2). Sinds het eerste contact tussen de twee groepen vanaf omstreeks 1830 zijn er veel verdragen gesloten die politiek veel invloed hadden, en nu nog steeds op politiek gebied veel invloed hebben. (Porter, 1990, p. 113). Vanaf 1850 werden indianen in het Noordwesten steeds vaker in reservaten geplaatst. Dit was het gevolg van het ondertekenen van verschillende verdragen tussen de kolonist en de stamhoofden. Door deze verdragen kregen de Europese bezetters de leefgebieden van de indianen in handen, en konden zij bepalen wat er op deze gebieden gebeurde. Voor de Samish was hierbij het verdrag van Point Elliott het meest invloedrijk. De vastlegging van het verdrag werd door 113 van de toen nog overgebleven 150 Samish bijgewoond (Ruby et al, 2013). Het verdrag bestaat uit 15 artikelen waarin staat dat de 22 aanwezige stammen afstand doen van hun land, en in ruil daarvoor ander (vastgesteld) land aangewezen krijgen om verder te leven. De stammen werden geacht om hier binnen één jaar na het tekenen van het contract heen te verhuizen. In Europese ogen was dit een tactiek om zo de vruchtbare, winstgevende gronden van de inheemse bevolking af te nemen. In ruil daarvoor werden de indianen ondergebracht in gebieden die voor de Europeanen minder economisch interessant waren (Verkoren & Eysberg, 2007, pp. 68 – 81).

Met het tekenen van het verdrag van Point Elliott werden de stammen geheel afhankelijk van de nieuwgevormde Amerikaanse staat: politiek, economisch en sociaal hadden de Amerikanen nu de macht overgenomen van de indianen, waardoor zij nog maar weinig invloed hadden op wat er met hun gronden gebeurde. Tevens konden de indianen zonder pardon van hun landen af worden gezet, en werden zij gedwongen in andere gebieden ondergebracht. Na de afscheiding van de stammen in verschillende reservaten over de staat Washington, werd een nieuwe tactiek aangenomen: assimilatie. Dit werd gedaan met de Dawes Act van 1887. Hierin werd geprobeerd om de reservaten te ontbinden, om zo meer grond te reserveren voor nieuwe kolonisten die het gebied binnen trokken. De bedoeling was om zo ook de indianen te integreren in de cultuur van de kolonisten (Horsman, 1961, p. 49). In de realiteit bleek echter dat integreren moeilijk te realiseren was, en de toenemende politieke en sociale druk maakte het leven in de reservaten niet makkelijk. In vele gevallen gaf dit aanleiding tot interne conflicten. Dit was vaak een gevolg van het bijeenplaatsen van meerdere indianenstammen in één reservaat om ruimte te besparen. Voor de Europeanen was dit praktisch, maar binnen de reservaten veroorzaakte het spanningen. Tevens vonden velen dat de rechten die werden vastgelegd in het verdrag van Point Elliott niet na werden gekomen. Hiertoe werd na een lange periode van onvrede in 1914 een belangenorganisatie opgericht: de Northwestern Federation of American Indians (NFAI) (Porter, 1990, pp. 115 -117). De NFAI verenigde de indianenstammen van Washington, waardoor politiek overleg tussen de stammen en de Amerikaanse overheid vergemakkelijkt zou worden.

De recente geschiedenis van de Samish Indian Nation wordt gekenmerkt door vele politieke problemen. In 1969 verloor de stam haar status als “fedarally recognised” en verloor daarmee een groot deel van haar rechten, waaronder de vissersrechten uit het verdrag van Point Elliott (Davis, 2014, p.567). Zonder de erkende status was het voor de stam niet meer mogelijk om te vissen op aangewezen vissersgronden. Daarmee werd een belangrijk deel van de Samish-cultuur teniet gedaan. Volgens het Bureau of Indian Affairs (BIA) voldeed de Samish niet aan de voorwaarden om als stam erkend te worden. Verschillende bronnen (Ruby et al., 2013; Andersen, 2002) stellen dat het een administratieve fout betrof: een medewerkster van de BIA had destijds de Samish per ongeluk van de lijst gehaald. Maar terug op de lijst komen bleek een  moeilijke opgave. In de jaren hierna werden er door de Samish tevergeefs meerdere claims ingediend om haar status terug te krijgen. Deze aanspraken werden onder andere onderzocht door de Branch of Acknowledgement and Research van het Bureau of Indian Affairs, maar in 1983 definitief afgewezen. In de jaren erna probeerden leden van de natie toegang te krijgen tot deze onderzoeksresultaten, om aan de hand van de uitkomsten van het onderzoek een tegenklacht in te kunnen dienen (Davis, 2014, pp. 567-568). Enkele jaren later kwam een voorlopig einde aan het proces toen in 1987 de Samish officieel als ‘uitgestorven’ werd verklaard, tot groot ongenoegen van stamleden. In 1992 werd deze beslissing weer omgedraaid, wat de weg opende naar een nieuwe rechtszaak (Ruby et al, 2013 p. 259). Tijdens dit langdurige proces werd er intern gewerkt aan de politieke organisatie van de stam, om zo de rechtszaak te kunnen winnen. In 1996 won de Samish Indian Nation deze rechtszaak en werd ze weer als officiële indianenstam erkend door de Amerikaanse overheid. De erkenning betekende dat de stam haar territorium officieel weer werd toegekend. Tevens kreeg de stam weer financiële ondersteuning van het BIA. Deze financiële ondersteuning werd gebruikt om de interne structuur van de stam beter te kunnen organiseren. De vissersrechten uit het Verdrag van Point Elliott vergaarde de stam pas weer in 2005, na een aantal eerdere afwijzingen in 1996 en 2002 (Johnson, 2005).

De Samish blijken niet de enige stam te zijn met een lange politieke lijdensweg. Zes andere stammen in het Noordwesten van Washington zijn door dezelfde administratieve fout niet langer erkend door het BIA. Samen worden deze stammen ook wel de “landless tribes of Washington” genoemd (Porter, 1990). De gewonnen rechtszaak van de Samish word door de andere landless tribes gezien als een bewijs dat de strijd niet doelloos is. De uitspraak van de rechter die de Samish-zaak leidde biedt hoop aan de andere stammen die op dit moment nog geen status hebben bij de Amerikaanse overheid. Zo ook voor de Chinook-indianen, een stam die haar territorium vlak bij de Samish vindt. De Chinook wonnen hun rechtszaak over erkende status in 2001, maar door nog een administratieve fout van de Amerikaanse overheid verloren zij diezelfde status nog geen half jaar later (Andersen, 2002). Naast de NFAI bestaat er ook de National Congress of American Indians (NCAI). Deze belangenorganisatie zet zich onder andere in voor landless tribes zoals de Chinook, die een moeilijke weg af leggen naar het behalen van een erkende status. Zo zijn er nog veel meer stammen, ook in andere gebieden van Amerika en Canada, die een lange weg te gaan hebben naar een erkende status. De NFAI pleit voor betere wet- en regelgeving op dit gebied. De organisatie zet zich actief in voor de belangen van zowel erkende- als niet erkende indianenstammen over geheel Noord-Amerika.