De singel stroomt weer vol
Ruim 45 jaar na de drooglegging van de Catharijnesingel stroomt de singel nu weer langzaam vol, tot genoegen van vele Utrechters. De singels van Utrecht, die als een cirkel rondom de binnenstad liggen, werden aanvankelijk gegraven als verdedigingslinie nadat Utrecht stadsrechten had verworven in 1122. Nadat de singel haar verdedigingsfunctie verloor, werd ze slechts gebruikt als doorvaart. Ook deze functie ging na een tijd verloren. Met de opkomst van de auto bleek het water enorm onhandig te zijn en om verkeersstromen naar het centrum toe te stimuleren werd omstreeks 1970 besloten om ruim een kwart van de singel droog te leggen. Inmiddels zijn de ideeën over congestie in de stad sterk veranderd en wordt met de instelling van verschillende milieuzones, autovrije gebieden en de verbetering van het openbaar vervoer gestreefd om auto’s uit het centrum te weren. In een raadplegend referendum uit 2002 werd de gemeente Utrecht duidelijk gemaakt dat veel bewoners de singelstructuur hersteld wilden zien. Aan dit plan werd gehoor gegeven. De herstructurering van de singel werd opgenomen in hetzelfde bestemmingsplan die onder andere TivoliVredenburg uit de grond heeft doen verijzen en het centraal station heeft opgeknapt. De projecten in en rondom het stationsgebied werden in 2003 gebundeld in het bestemmingsplan ‘Masterplan Stationsgebied’. Totale kosten: een geschatte 3,2 miljard.
Het herstel van de Catharijnesingel moet zorgen voor een lokale economische opleving door de vestiging van verschillende bedrijven, ondernemingen en horeca- en uitgaansgelegenheden in werfkelders en plekken rondom de singel. Economische opleving is één van de kernpunten uit het Masterplan. Ook wordt er nagestreefd om de leefbaarheid van het omliggende gebied te vergroten en zo aantrekkelijker te maken. Bovendien is de herstructurering van het gebied een goed uitgangspunt voor het ontwikkelen van een ecologische en duurzame corridor, iets wat in de huidige maatschappij als noodzakelijk wordt geacht.
Daarnaast is er, in zowel het Masterplan als het Bestemmingsplan van de Catharijnesingel, veel aandacht voor het behoud en herstel van historisch erfgoed. Overigens zijn er wel verschillende vergunningen verleend om eventuele historische vondsten in het plangebied te mogen negeren. Het gebied kent een hoge archeologische waarde: er wordt verwacht dat er stukken van de oude verdedigingslinie en delen van de stadsmuur teruggevonden gaan worden. Deze mogen echter allemaal gesloopt worden om de aanleg van de singel voort te zetten. Deze wederopbouw van historisch erfgoed gaat dus gepaard met de afbreuk van historisch erfgoed.
Naast de economische- en historische functies heeft het herstel van de singel tevens het doel om de relatie tussen de historische binnenstad en Hoog Catharijne te versterken. Volgens de gemeente is dit van belang omdat de stad zich uitbreidt, en dit moet gebeuren zonder dat er afbreuk wordt gedaan aan de historische binnenstad. De drooggelegde singel zou een barrière vormen tussen de binnenstad en het stationsgebied.
‘Hoe veel kost dat dan, een singeltje graven?’ Het antwoord is 54,4 miljoen. Althans, dat staat voor het project gepland. Wat de werkelijke kosten zijn zal pas blijken na de volledige oplevering van het plangebied, in 2019.
Het glorieuze volstroom-moment gemist? Geen nood! Hier is een timelapse filmpje: