Rupsje nooit genoeg plastic
Een plastic bekertje vooraf, als hoofdgerecht een oude fles schoonmaakmiddel en om het af te sluiten een boodschappentas. Het klinkt gek, maar dit zou een feestmaal zijn voor de rupsen van de grote wasmot (een nachtvlinder).
Wetenschappers hebben ontdekt dat deze rups de plasticsoort polyethyleen met genot verslindt en deze stof omzet in glycol, een goedje dat vanzelf vergaat. Hoe ze hier achter kwamen is een interessant verhaal. De wetenschappers deden in eerste instantie onderzoek met bijenkorven. Op een dag troffen ze rupsen van de wasmot aan in bijenkorven waar onderzoek mee gedaan werd. Dat is niet gek, de rupsen zijn namelijk ook verzot op bijenwas. Om verder te gaan met het onderzoek namen de wetenschappers de rupsen mee in een plastic tas, maar tot hun verbazing begonnen de rupsen dezelfde tas langzaam op te eten.
En dus kreeg het onderzoek onder leiding van Bertocchini opeens een andere wending. Ze schotelde 100 larven een plastic tas voor. Na 12 uur hadden de beestjes al ongeveer 92 milligram aan plastic verslonden.
Nu is het niet realistisch om duizenden rupsen los te laten op bergen plastic afval. Wat wel meer mogelijkheden biedt is het proces wat plaats vind in de magen van de dieren. De wetenschappers hopen het verteringsproces uit de maag van rupsen uiteindelijk te kopiëren in hun laboratorium, zodat ze op grote schaal plastic kunnen afbreken tot glycol. Als ze daarin slagen, zou dat volgens hoofdonderzoeker Paolo Bertocchini een belangrijke doorbraak zijn .
Maar hoe kunnen die diertjes in hemelsnaam dat plastic verwerken? Waarschijnlijk moeten de larven om die bijenwas te kunnen verteren chemische bindingen verbreken die vergelijkbaar zijn met de bindingen in polyethyleen. “Was is een polymeer, een soort ‘natuurlijk plastic’,” legt Bertocchini uit. “En het heeft een chemische structuur die niet heel veel verschilt van die van polyethyleen.”
Bertocchini is enthousiast en ambitieus: ‘’Als we weten hoe de rupsen plastic afbreken, kunnen we het kunstje wellicht op grote schaal nabootsen en zo afrekenen met plastic afval. Zo kunnen we onze oceanen, rivieren en het milieu redden van de onvermijdelijke consequenties die plastic heeft.’’