Het is weer zover: het sneeuwt! Als het sneeuwt in ons kikkerlandje lijkt het hele land als het ware in de ban van de sneeuw. Hoewel er veel pret is, lijkt er ook altijd veel geklaag te zijn: de treinen rijden minder, vluchten vallen uit, en ook op de weg zijn er veel problemen. Hoe kan dit kleine beetje sneeuw zoveel onrust veroorzaken, en hoe doen ze dat eigenlijk in andere landen waar veel meer sneeuw valt dan hier?

Vorige week dinsdag (22 januari 2019), viel er in het hele land gemiddeld 3 centimeter sneeuw. Om dat in perspectief te plaatsen: in de Scandinavische landen kan er lokaal tot wel 25 centimeter sneeuw vallen in een periode van 48 uur. Toch ligt daar niet alles plat. Overdrijft Nederland met haar maatregelen voor ons kleine beetje winterse neerslag, of is het in sneeuw-gevoelige landen gewoon veel beter geregeld?

Het KNMI heeft als taak om het land te informeren over weersomstandigheden. Voor vandaag, evenals vorige week, werd er ‘code geel’ afgegeven. Volgens velen is dit onzin want ‘we kunnen wel tegen een beetje sneeuw’, maar code geel zegt weinig meer dan dat mensen waakzaam moeten zijn voor het weer, voornamelijk onderweg. De kleurcoderingen geven aan wat de impact van het weer op de samenleving kan zijn. Het gaat dus niet zozeer om hoe gevaarlijk het weer is, maar meer over de maatschappelijke gevolgen van het weer. Nederlanders zijn nou eenmaal niet zo voorbedacht op winterse neerslag als iemand uit een regio waar sneeuw geen zeldzaam verschijnsel is. Het KNMI heeft dan ook een belangrijke rol om mensen oplettend te maken. Er stond vorige week weliswaar meer dan 2000 kilometer file in het land (volgens de ANWB de drukste avondspits ooit), maar er gebeurden geen grote ongelukken. Dat is wel anders dan de sneeuw-gerelateerde (vaak Russische) verkeersongelukken die je voorbij ziet komen in de gemiddelde fail-army video.

Een ander hekelpunt van veel Nederlanders is de aangepaste dienstregeling van de NS. Vorige week maakte de NS het besluit om de treininzet tijdens de sneeuwval met 20 procent te verminderen. Dat betekent inderdaad dat je wat langer moet wachten op je trein dan normaal, maar het betekent ook dat problemen op het spoor sneller opgelost konden worden waardoor de sneeuwval al met al weinig problemen veroorzaakte op het spoor. De NS zegt zelf dat de aangepaste dienstregeling een groot succes was, en ook vandaag wordt er weer met deze regeling gewerkt om vertragingen te voorkomen. Hoe doen ze dat dan in landen waar veel sneeuw valt? Daar rijden de treinen gewoon volgens de normale dienstregeling. Alleen als er gevaar is voor bijvoorbeeld lawines, dan vallen er waarschijnlijk wat treinen uit. Waarom moet in Nederland dan bij het minste geringste alles uitvallen? Dat zit ‘m voor een groot gedeelte in prioriteit. Zo wordt er in landen waar meer sneeuw valt vaker geïnvesteerd in het winter-proof maken van het treinennetwerk. Zo worden bijvoorbeeld de wissels op meer plekken elektrisch verwarmd en is er meer mankracht aanwezig om eventuele problemen op te lossen. Daarnaast is het belangrijk om op te merken dat Nederland een ontzettend volgepakt spoornetwerk heeft. De capaciteit van het spoor en de drukte erop is haast niet te vergelijken met andere Europese landen. Als er één trein vertraagd, dan ontstaat er een domino-reactie waardoor een heleboel andere treinen ook vertragen. Vooral tijdens sneeuwval kan dit enorme vertragingen oplopen. Eind 2017 was dit het geval; door het winterse weer vertraagden een aantal treinen, en de domino-reactie veroorzaakte een stroom van uitvallende treinen en vertragingen van soms wel twee uur. Vergelijk dit met vorige week dinsdag: door minder treinen te laten rijden werd er meer ruimte gecreëerd om problemen als kapotte of bevroren wissels tijdig op te lossen, waardoor het domino-effect grotendeels uitbleef. Liever een kwartier extra reistijd dan twee uur, toch?

In landen waar veer sneeuw valt is het anders geregeld dan hier, dat klopt zeker. Maar dat wil niet zeggen dat het in Nederland slecht geregeld is, alleen de prioriteiten liggen hier anders omdat we nou eenmaal niet zoveel winterse neerslag krijgen per jaar. Alle waarschuwingen en voorzorgsmaatregelen lijken wellicht wat overdreven voor de kleine hoeveelheid sneeuw, maar zonder deze maatregelen gebeuren er geheid meer ongelukken en sta jij veel langer op je trein te wachten. Hoe ging dat spreekwoord ook al weer? Oh ja, ‘een gewaarschuwd mens telt voor twee’, noemen ze dat.