Politieke lading van het Eurovisiesongfestival
“We hebben gewonnen! Onze Duncan heeft geflikt! Volgend jaar het een van de grootste muziekwedstrijden in ons eigen mooie land!”. Het zijn allemaal zinnen die sinds zaterdag op zondag nacht te lezen zijn in het nieuws en op verschillende sociale media. Super nationalistisch als je het mij vraagt. Want wij hebben niet gewonnen, Duncan heeft gewonnen en toevallig is hij ook geboren in Nederland. Maar toch, onze trots is groot en de overwinning wordt gevierd alsof ieder zelf op dat podium in Tel Aviv heeft gestaan. Dit soort wedstrijden, waar een Nederlander of een Nederlands team, Nederland vertegenwoordigd, wakkert altijd een sterk gevoel van nationalisme aan bij een groot deel van de Nederlandse bevolking. Niet alleen nationalisme komt om de hoek kijken bij het Eurovisiesongfestival, er zijn ook vele andere politieke statements die gemaakt worden tijdens de muziekwedstrijd. Zowel visueel als tekstueel, of te herkennen in de manier van stemmen.
Zo kwam de Palestijnse vlag een aantal keer in beeld. Zo was de Palestijnse vlag op het kostuum van een van de dansers van Madonna te zien en werd de Palestijnse door de deelnemers van IJsland omhooggehouden tijdens het bekend maken van de uitslag. Reacties vanuit het publiek waren veelal negatief. Vandaag de dag heerst er nog steeds er nog steeds een conflict tussen Israël en Palestina. Dat een vlag van Palestina niet werd gewaardeerd door het Israëlische thuispubliek, is dus niet zo gek. Ook de discussies die nu nog lopen over deze actie van de IJslandse deelnemers laat ook weer zien hoe politiek geladen deze actie is geweest. Een paar jaar terug werd er ook door de Oekraïense deelnemer een lied ten gehore gebracht met een politiek lading. Het lied dat zij zong ging over de oorlog in Oekraïne onder het regime van Stalin. Hoewel het nummer zelf niet bij iedereen in de smaak viel, werd het nummer wel geprezen om de boodschap die de zangeres overbracht en hoe actueel het nummer, ten tijde van die editie, nog was wegens het conflict op de Krim. De zangeres kreeg uiteindelijk zoveel stemmen dat ze haar editie van het Eurovisiesongfestival won.
Dit waren twee voorbeelden van de politieke statements die gemaakt kunnen worden tijdens het Eurovisiesongfestival. Natuurlijk zijn er nog vele andere politiek gekleurde situaties terug te vinden en een groot onderdeel waar deze terug te vinden zijn is de bekendmaking van de stemresultaten. Landen met goede relaties kennen elkaar vaak meer punten toe dan landen met een minder goede relatie. Het is daarom ook niet bijzonder dat Griekenland van Cyprus “douze points” kreeg en andersom. Een groot deel van het eiland Cyprus is Grieks en deze gevoelens van verbondenheid worden op deze manier geuit. Ook zijn het vaak de landen in het Oosten van Europa die vaker het hogere aantal punten aan elkaar geeft. Voor Nederland komt dit vaak voor met België, ook dit jaar ontving Duncan de maximale score van onze zuiderburen. Gelukkig bleef het dit naar niet alleen bij België, ook de vakjury uit Israël, Portugal, Litouwen, Letland, Zweden en Frankrijk, én de publiekjury uit Roemenië, waren zo enthousiast over onze Duncan dat wij van hen allemaal 12 punten kregen voor zijn optreden. Nu kruipen er bij mij toch ook weer begrippen als “onze Duncan” en “wij kregen” in deze tekst. Maar ach, een beetje nationalistische trots kan natuurlijk geen kwaad.