Nu we zowel de Provinciale als de Europese verkiezingen achter de rug hebben zijn we allemaal een beetje gaar. Ik wil jullie niet uitputten met verkiezingsuitslagen e.d., die heb je waarschijnlijk zelf al gezien. Maar ik wil het vandaag toch even over politiek hebben.

Zoals jullie misschien weten doe ik tegenwoordig sociale wetenschappen in plaats van sgpl. Vandaar de misschien verrassende invalshoek. Het is namelijk zo dat er op dit moment binnen de socio- en psychologie veel onderzoeken gedaan worden naar wat er nou voor zorgt dat iemand op een bepaalde politieke partij stemt. Dit komt voornamelijk omdat de politiek op het moment heel erg aan het polariseren is. Alles moet of extreem rechts of extreem links zijn, en er komt een steeds grotere scheidingslijn tussen “rechtse en linkse rakkers”. (Dit gebeurt niet alleen in Nederland trouwens)
Niemand weet precies wat er nou gaat gebeuren, en wetenschappers houden niet van onzekerheid.

De studies waar voornamelijk veel interessante resultaten vandaan komen zijn die met betrekking tot persoonlijkheid. Iemands persoonlijkheid kan namelijk heel veel inzichten geven tot diegene zijn politieke oriëntatie. Laat me het je uitleggen;

In de psychologie wordt voor het concept persoonlijkheid vaak het ‘Big 5’ model gebruikt. Wat dit model inhoudt is dat je persoonlijkheid gevormd wordt door 5 punten.


Deze vijf punten zijn

  • Openness (Hoe goed ga jij op abstracte ideeën en artistieke expressie)
  • Conscientiousness (Hoe goed focus jij je op je long term goals en weersta je impulsief gedrag)
  • Extraversion (Hoeveel contact met de buitenwereld gebruik jij om je te stimuleren)
  • Agreeableness (Hoeveel zet jij anderen voor jezelf)
  • Neuroticism (Je mentale gesteldheid)

Nou hoor ik je denken, wat heeft dit nou weer met politiek te maken. Blijkbaar best wat.

In verschillende onderzoeken werden de scores die mensen haalden op de aspecten van de big 5 naast hun politieke voorkeur gelegd. Hieruit bleek dat er echt een verband aan te wijzen was. Mensen die aangaven progressief/links te zijn scoren aanzienlijk hoger op openness en agreeableness, terwijl mensen die aangaven conservatief/rechts te zijn juist hoger scoren op conscientiousness en extraversion. Neuroticism had er uiteindelijk niet echt invloed op. Natuurlijk hoeft het niet meteen zo te zijn dat als je ergens hoog op scoort meteen je politieke voorkeur vaststaat, maar een verband is duidelijk te zien.

Wat interessant is om hierbij te vermelden, is dat je persoonlijkheid een nogal buigbaar begrip is. Hij ontwikkelt namelijk door je leven heen en is afhankelijk van je genen, je opvoeding, waar je vandaan komt maar ook waar je nu woont. Zo zijn er ook verschillen te zien in persoonlijkheid tussen mensen die in stedelijke gebieden wonen en mensen die meer op het platteland wonen. Zeer sterke verschillen zijn er bijvoorbeeld ook te merken tussen godsdiensten.

Hoe de onderzoekers deze verbanden willen vertalen naar een model voor waar de politiek heengaat in de komende 20 jaar moet ik zelf ook nog zien. Vooralsnog is het leuk om de verbanden te zien, maar meer dan een veredelde Buzzfeed test is het op dit moment nog niet. Er wordt wel ontzettend veel gebruik van gemaakt in politieke campagnes. Hierbij spelen politieke partijen in op bepaalde persoonlijkheidskenmerken, om zo aandacht te trekken van potentiële stemmers. (sneaky)