Nu het vakantie is in het midden en zuiden van ons regenachtige stukje land kan je in Utrecht over de hoofden lopen. De dagjesmensen lopen met paraplu’s of natte, chagrijnige gezichten langs de winkels vol met de nieuwste lentemode; via het Vredenburgplein en de Steenweg, afslaan naar de gracht en dan op het einde een drankje, via de Vinkeburgstraat naar de Neude. Voor mensen die er in ieder geval wekelijks langskomen, zoals ook ikzelf, is al jaren de verbouwing van het grote gebouw op het hoekje met de Potterstraat een doorn in het oog. Ik heb nooit op het gebouw zelf gelet omdat er altijd moet worden uitgeweken voor renners die nog net de bus willen halen; toch schuilt er iets bijzonders achter. 13 maart, nog twee weken, verhuist de Openbare Bibliotheek naar het oude postkantoor. Het wordt gevierd met van alles en nog wat: prinsessen, schrijvers en multi-talenten zullen alles uit de kast halen om te vieren dat de verbouwing af is. Maar het oude postkantoor huist niet alleen de openbare bibliotheek; er komen ook winkels, restaurants, een supermarkt en een fietsenstalling. Het is een enórm gebouw.

Op de afbeelding is de doorsnede te zien van hoe de architect Joseph Crouwel het ontwierp in 1921. Crouwel was een architect die geschaard wordt bij kunstenaars die werkten in de stijl van de “Amsterdamse School”. Rond 1910-1930 werden veel gebouwen ontworpen die zich kenmerkten door het gebruik van bakstenen, ramen in een niet-conventionele vorm (lang en dun of juist heel breed, sprookjesachtig, in de vorm van een parabool) met vaak glas-in-lood, welvende gevels; en sculpturen, verwerkt in het gebouw. Naast een enorme hoeveelheid baksteen is ook het paraboolvormige terug te zien in de grote hal van de bibliotheek. Andere gebouwen die in deze stijl werden ontworpen zijn de Inktpot (Moreelsepark 1) en het Louis Hartlooper Complex. De stijl brak met meer rationele gebouwen van grote architecten uit de jaren daarvoor, als H.P. Berlage (architect van bijvoorbeeld het Sint Hubertus Jachthuis op de Hoge Veluwe).

In augustus 1924 werd het, met een paar maanden vertraging, feestelijk geopend. Het verving het postkantoor Achter de Dom, en was ook bijna twee keer zo groot (1133 m2 tegenover de voormalige 657 m2). Dit gebouw zou dan ook niet dienen als alleen een postkantoor, maar ook als telefooncentrale, wat in die tijd nog werd geregeld door hetzelfde bedrijf, PTT (Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie).

Maar goed, honderd jaar later maakten posterij en telegrafie langzaam plaats voor emails en app-berichten. Langzamerhand sloten steeds meer postkantoren hun deuren tot ook, als laatste, het Utrechtse postkantoor. In 2011 gingen de deuren van het gebouw dicht, om voor negen jaar lang bouwvakkers en machinerie onderdak te bieden; tot 13 maart dit jaar. Het gebouw van bijna honderd jaar blijft imposant; daar kunnen dagjesmensen wel even schuilen.

Meer weten over hoe het postkantoor eruit gaat zien?

https://www.bibliotheekutrecht.nl/nieuws/opening-neude-prinses-laurentien.html

Wat wordt daar gebouwd? Het voormalige postkantoor op de Neude

En nog meer info over de Amsterdamse School:

https://amsterdamse-school.nl/personen/architecten/joop-crouwel/

https://amsterdamse-school.nl/themas/wat-is-amsterdamse-school/checklist-amsterdamse-schoolgehalte/