Berlin Brandenburg Airport: het debacle van de Duitse hoofdstad

Wie dacht dat het niet erger kon dan de talloze budgetoverschrijdingen en de alsmaar uitgestelde openingsdatum van de Uithoflijn heeft het mis. Een dag nadat dit artikel online komt wordt namelijk, negen(!) jaar na de oorspronkelijke openingsdatum en 6 miljard euro duurder dan gepland, het nieuwe vliegveld in Berlijn, Berlin Brandenburg Airport, eindelijk geopend. Hoe heeft het zover kunnen komen?

Het idee voor één nieuw groot vliegveld in Berlijn werd al vrijwel direct na de val van de muur en de daaropvolgende eenwording van Duitsland in 1990 geïntroduceerd. De bestaande vliegvelden toentertijd, Tegel, Schönefeld en Tempelhof waren namelijk allemaal sterk aan het verouderen en konden de stijgende passagiersaantallen steeds moeilijker aan. In 1996 werd de locatie van Berlin Brandenburg Airport gekozen: naast het vliegveld Schönefeld in het zuidoosten van Berlijn. Een deel van de bestaande infrastructuur van vliegveld Schönefeld en een van de landingsbanen zou worden overgenomen door het nieuwe vliegveld Berlin Brandenburg.

Overzicht van vliegvelden in Berlijn. In het noorden Tegel (TXL), in het centrum het inmiddels gesloten Tempelhof (THF) en in het zuidoosten het nieuwe vliegveld Berlin Brandenburg (BER) op de locatie van vliegveld Schönefeld (SXF).

Bron: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Commercial_Airports_of_Berlin.svg/766px-Commercial_Airports_of_Berlin.svg.png

Na jaren van gesteggel over eventuele privatisering en bezwaren van omwonenden werd in 2006 begonnen met de bouw van het vliegveld. Het vliegveld zou op 30 oktober 2011 open gaan. Deze openingsdatum werd in 2010 gewijzigd naar 3 juni 2012, wat later dan gepland was, maar nog steeds acceptabel. Tot een maand voor deze geplande openingsdatum leek het erop dat de opening gewoon door zou gaan. Het nieuwe station bij het vliegveld voor treinen was klaar voor gebruik en verschillende luchtvaartmaatschappijen planden de eerste vluchten in vanaf Berlin Brandenburg Airport. Er was zelfs al een grootschalige logistieke verhuizing gepland van onderdelen van het vliegveld Tegel naar Berlin Brandenburg Airport en bondskanselier Angela Merkel zou het vliegveld officieel openen.

Echter, 26 dagen voor de geplande opening werd de openingsdatum toch weer uitgesteld. Er waren allerlei technische problemen, van niet werkende roltrappen en lichten tot het voornaamste probleem: de niet-werkende brandveiligheidssystemen. Hierna werd de openingsdatum van het vliegveld in totaal nog acht keer verschoven, totdat de projectleiders geen openingsdatum meer durfden te noemen uit angst voor nog meer blamages. Tal van bestuurlijke problemen zorgden ervoor dat de openingsdatum keer op keer uitgesteld moest worden. Zo werd de technisch directeur aangeklaagd wegens corruptie en moesten de projectmanagers, die geen ervaring hadden in de aanleg van vliegvelden, vervangen worden. In 2014 werd ook nog eens bekend dat eindverantwoordelijke voor de brandveiligheidssystemen niet meer dan een simpele bouwkundige was, zonder de benodigde diploma’s en kennis. Door al deze fouten moest zelfs de burgemeester van Berlijn het veld ruimen. Bovendien bleven de torenhoge kosten van het project door de vele bestuurlijke en bouwkundige fouten oplopen.

Het vliegveld is voor het internet een mooie bron van spot 
Bron: 9gag.com

Berlin Brandenburg Airport werd het lachertje van de Duitse bevolking en er kwam steeds meer discussie of de bouw van het vliegveld nog wel door moest gaan. De verwachtingen waren ook dat wanneer het vliegveld eindelijk af zou zijn, het alweer te klein zou zijn voor het aantal passagiers dat het vliegveld zou gaan gebruiken. 

Toch werd de bouw doorgezet en begin 2020 waren eindelijk alle problemen opgelost.  Op 31 oktober 2020, precies negen jaar na de eerste geplande openingsdatum, gaat Berlin Brandenburg Airport definitief open. Zo heeft Berlijn, dertig jaar na de eerste plannen en 9 miljard euro verder, eindelijk haar eigen grote vliegveld. En dan vallen zo bekeken de problemen met de Uithoflijn nog best mee.

Kopfoto: Berlin-Airport.de