De gezondste stad van Nederland

Je kan er haast niet meer omheen dat gezondheid een hot topic is in dit jaar. Net zoals het RIVM, dat dagelijks in het nieuws voorbij komt. Inderdaad met name om te melden hoe het gesteld is met de huidige coronabesmettingen, maar ik ga er maar even vanuit dat dat een onderwerp is waar de meeste mensen al genoeg over horen. Vorige week was het RIVM ook wegens iets anders in het nieuws: vastgestelde RIVM-kenmerken over gezonde steden werden gebruikt in een onderzoek van Arcadis om te bepalen wat de gezondste stad van Nederland is.  

Om jullie niet langer in spanning te houden, de gezondste stad der Nederlanden is Groningen! In 20 steden werden verschillende thema’s tegen het licht gehouden: gezonde gebouwde omgeving, gezonde mobiliteit, gezonde buitenruimte, gezond milieu en gezonde gemeenschap. Groningen heeft op deze thema’s goed gescoord, en staat ook flink bovenaan: het verschil met de nummer twee (Nijmegen), is redelijk groot. Groningen scoort met name hoog vanwege het vele fietsen van de Groningers en gekeken naar hittestress doet de stad het ook goed. Wie weet heeft het geholpen dat de stad al sinds 1777 bezig is met gezondheidsaanpassingen. Vandaag de dag is de stad ook erg actief bezig met gezondheid: bijvoorbeeld met de ‘Healthy Ageing Visie’.  

Gezonde steden worden steeds belangrijker. En dat is niet alleen omdat steeds meer mensen in steden wonen of dat het fijn is om in een gezonde omgeving te wonen. Economisch gezien doen gezonde steden het namelijk óók beter. Gezonde steden worden namelijk als interessante vestigingsplaatsen gezien. Gezondheid en economie kunnen dus goed samen gaan: win-win dus!

In het onderzoek is geen duidelijk verband gevonden tussen de gezondheidsscore en de geografische ligging van de stad. Wat wel opvalt is dat de grote steden redelijk laag in de ranglijst te vinden zijn: de vijf grootste steden komen namelijk niet voor in de top tien. Van de vijf grootste steden doet Utrecht het nog het beste. Utrecht scoort goed op mobiliteit, en dat ligt niet verrassend aan de goede OV-infrastructuur. Maar op het thema milieu is nog aardig wat werk aan de winkel: vooral op het gebied van geluidsoverlast. Wanneer alleen naar het thema milieu gekeken wordt staat Utrecht op een 18e plaats van de 20.

Ranglijst gezonde steden uit de Gezonde Stad Index 2020 van Arcadis

Naast dat je kan kijken hoe gezond steden zijn, zijn andere schaalniveaus ook interessant. Wanneer we bijvoorbeeld nog even in Utrecht blijven, en inzoomen op de wijken valt op dat de verschillen vrij groot zijn. Gekeken naar levensverwachting in goede gezondheid doet Noordoost het met 72 jaar het beste, en Overvecht met 60 jaar het slechtste. Overvecht kwam in 2015 als ongezondste wijk van Nederland naar voren, gekeken naar de hoogte van de zorgkosten. Wanneer we weer uitzoomen naar het nationale niveau doet Nederland het best wel goed. Hier komt, net zoals in Groningen, de fietscultuur terug en ook strenge wet- en regelgeving rondom milieu zorgt voor een prima gezondheidsscore voor de Nederlanders.

Om vervolgens weer even terug te blikken op de steden: de ranglijst staat (gelukkig) niet vast. Steden kunnen nog flink aan de slag om een gezondere omgeving te worden. Wie weet staat Utrecht over een aantal jaar wel een stuk hoger in de ranglijst. Echter zullen tot die tijd Groningers waarschijnlijk trots “Er gaat niets boven Groningen” blijven roepen.

Kopfoto: Skitterphoto via Pixabay, https://pixabay.com/nl/photos/groningen-zon-kerk-orange-1901084/

Benieuwd naar het onderzoek? Klik hier