Climate gentrification: stijgende prijzen in een zinkende stad

Parelwitte stranden, een warm zomerbriesje, een strakblauwe lucht en een kristalheldere oceaan zijn het decor van resort stadje Miami Beach. Inwoners met grote zonnebrillen, grote auto’s en nog grotere penthouses bevolken dit Amerikaanse kuststadje. Slogans als ‘It’s always June in Miami Beach’ en ‘Miami Beach, where summer spends the winter’ karakteriseren het zorgeloze leventje hier. Er lijkt geen vuiltje aan de lucht voor de welgestelden hier in Zuid-Florida.  Althans, niet aan de lucht, maar wel aan het water. De golven worden de laatste jaren ook hier alsmaar hoger. Toch zal niet de rijke bevolking van Miami Beach de klappen opvangen.

Miami is dé wereldstad die bedreigd wordt door een stijgende zeespiegel. Deze heeft een flinke invloed op de huizenmarkt van Miami. Investeerders beginnen de miljoenen optrekjes aan het strand te verruilen voor hoger gelegen woningen een paar kilometer verderop. De prijzen stagneren in Miami Beach, maar stijgen juist flink in de hooggelegen volksbuurten landinwaarts. Met name Little Haiti, een wijkje met veel zwarte immigranten vanuit de Caraïben, kent een hoge instroom van nieuwe, rijke inwoners die op de huizenmarkt in het vaarwater van de bestaande bewoners zitten. Onderzoekers van Harvard University zagen deze ontwikkeling en hebben dit ‘climate gentrification’ genoemd. Projectontwikkelaars verleiden bewoners om te verhuizen of kopen ze uit om er luxere woningen voor terug te bouwen. Huurders hebben vaak minder geluk, door de stijgende prijzen worden zij gedwongen om hun heil ergens anders te zoeken. Deze mensen kunnen in de wijk hun hoofd amper boven water houden. Ze worden verdrukt naar de randen van de stad, net zoals we zien bij gentrification in het algemeen, of soms zelfs nog verder.

Naast het reizende waterpeil heeft de regio ook te maken met flinke stormen. Dit extreme weer versnelt het proces alleen nog maar sneller. Orkaan Irma uit 2018 heeft een ravage achtergelaten in Zuid-Florida. De kosten van dit soort superstormen komen voor een groot deel op het bordje te liggen van de inwoners zelf. De rijkere bevolking had relatief minder schade omdat zij voorheen hebben kunnen investeren in orkaan-proef bouwen. De schade die er was, viel voor hen nog te behappen. Zij hadden immers ook vaak een verzekering afgesloten die stormschade vergoedt, iets wat de onderklasse in deze regio niet kan betalen. Als de huizen in wijken zoals Little Haiti verwoest raken, dan wordt de ontwikkeling van climate gentrification alleen nog maar verder aangezwengeld. Een sociaal vangnet hiervoor is in deze ‘swing-state’ nog altijd maar beperkt aanwezig. De bevolking wordt zo gedwongen om naar een andere regio te verhuizen, veel ruimte tot uitbreiding in Miami zelf is er niet. De stad ligt namelijk ingeklemd tussen de oceaan en een groot beschermd natuurgebied, de Everglades. Wrang genoeg is een deel van deze vertrekkende immigrantengroep ook al vanwege het klimaat vertrokken uit hun geboorteland.

De wereldstad is één van de eerste westerse steden die te maken heeft met dit probleem, het is daarmee ook een van de eerste die is gaan nadenken over de oplossing. De lokale overheid heeft onlangs een resolutie afgetekend die meer onderzoek naar dit probleem gaat doen. Lokale activisten hopen dat dit op korte termijn ook leidt tot wetgeving en actie van het stadsbestuur. Deze maatregelen kunnen voor de bewoners van Little Haiti niet vroeg genoeg komen, het water staat hen tot aan de lippen.

Kopfoto: WLRN (2019). Steve Rothaus, Miami Herald