De geografie van het steeds duurdere gas

Niemand heeft ooit echt zin in het koude en natte weer richting het einde van het jaar. Dwars door de koude regen snel naar huis om op te warmen en te drogen. Kacheltje aan en dan komt het allemaal wel goed. Naast de ellende die de winter zelf al met zich meebrengt gaat het hele verhaal ook nog eens steeds meer kosten. De gasprijzen stijgen de afgelopen weken, wat lijkt met de minuut, tot recordhoogtes. De grootste oorzaak hiervan is het simpel gezegd vraag en aanbod. Er staat een winter voor de deur en de vraag overstijgt het mogelijke aanbod van gas. Aan een lange winter is misschien, volgens sommigen, niet veel plezier te beleven, maar de geografische achtergrond van het gas is toch nog best geinig. Daarom in dit artikel een breakdown waar ons gas vandaan komt, waarom er te weinig is en wat we er aan kunnen doen, omdat je toch echt maar zoveel truien tegelijk aan kan trekken.

Allereest, waarom zijn die gasprijzen nou zo ontzettend hoog? Dat komt in de eerste plaats door het beperkte aanbod dat er tegenwoordig is. Waar we eerst natuurlijk gewoon vonden dat Groningen zijn aardgas wel kon missen, is de gaskraan sinds vorige winter haast dichtgedraaid. Verder is de levering vanuit Rusland verminderd om meerdere redenen, van een beperkte oplevering tot speculaties dat het gas als geopolitieke druk niet wordt geleverd. Zelfs de prijzen van Aziatisch gas stijgen snel, doordat er veel consumenten alvast gas proberen in te slaan voor deze winter. Het enige lichtpuntje komt uit Noorwegen, wiens staatsgasbedrijf besloot om twee miljard kubieke meter extra te gaan leveren voor de aankomende winter. Het zal echter niet genoeg zijn en de voorspelling is zelfs dat de krapte nog wel meerdere jaren aan gaat houden op de gasmarkt.

Iedereen weet inmiddels dat Nederlandse huishoudens tegenwoordig niet meer bevoorraad worden met Gronings gas. Voor het eerst sinds de aanleg van het gasnetwerk in de jaren zestig zijn we dan ook volledig afhankelijk van buitenlands gas. Dat betekent gas uit Noorwegen, Noord-Afrika, de Verenigde Staten en natuurlijk Rusland. De EU verkrijgt al bijna de helft van zijn totale gas uit Rusland. Vandaar ook de uitbreiding van het gasnetwerk met Nordstream 2, mocht deze pijpleiding ooit in gebruik worden genomen. Op dit moment is de pijpleiding zo goed als gebruiksklaar, maar vindt de Verenigde Staten dat Rusland te veel invloed op Europa krijgt. Vanwege deze spanningen tussen Europa, Rusland en de Verenigde Staten is Nordstream 2 voorlopig nog niet in gebruik. Of de aanhoudende krapte op de markt doorslaggevend blijkt, is nog even wachten. De Verenigde Staten ziet in elk geval liever dat Europa op hun eigen vloeibare gasnetwerk wordt aangesloten.

De krapte is vooral voor de economie een probleem en voor de huishoudens met een flexibel contract. Voorlopig stijgen de prijzen wel en kunnen de hoge energieprijzen een indicatie zijn van een volgende economische sleur. Nu iedereen weer helemaal up to speed is, is het goed om te weten wat je met de gaskrapte aan moet. Naast dat het altijd een goed idee is om drie truien over elkaar heen te trekken, kan je nog altijd de verwarming aanzetten. En daarnaast, je krijgt het van een beetje glühwein en bier ook nog altijd wat warmer van binnen.

Kopfoto: Peter Heeling, Wikimediacommons, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?search=groningen+gas&title=Special:MediaSearch&go=Go&type=image