Het is een uurtje of 3 op een vrijdagavond, je komt net uit de club gerold en je hebt de avond van je leven gehad. Je stapt met je vrienden op de fiets om je richting huis te begeven, tot je aandacht wordt getrokken door de vettige geuren van de Oost-Mediterrane keuken. Je ziet  twee winkels die vrijwel hetzelfde eten aanbieden, alleen staat er een andere vlag bij. Je wordt gedwongen om partij te kiezen tussen een van de bekendste voedsel rivaliteiten in de wereld: neem ik een döner kebab van de Turkse snackbar of geniet ik toch meer van een broodje gyros van de Griek? 

Interessant om te weten is dat zowel gyros als döner, afgeleid zijn van het woord draaien. Dit verwijst uiteraard naar de bereidingswijze van het gerecht. Toch is het niet helemaal eerlijk om deze culinaire creaties één op één te vergelijken. Volgens een van de grote autoriteiten op het gebied van vettige hapjes, snack-nieuws.nl, zijn er wel degelijk verschillen. Gyros wordt gemaakt van varkens- of kippenvlees, waar döner kebab gemaakt wordt van lamsvlees en bij uitzondering kip, indien daar om gevraagd wordt. Wat wellicht wel gevoelig ligt voor de Grieken is dat gyros daadwerkelijk is afgekeken van de Ottomaanse keuken. 

Onze doelgroep kennende moeten in dit artikel natuurlijk ook de alcoholische specialiteiten van beiden landen de revue passeren. De bekendste drank van beide landen, de Griekse ouzo en de Turkse raki zijn allebei anijsdranken met een alcoholpercentage van rond de 40%. Beide dranken worden traditioneel gedronken tijdens het eten, zodat er goede gesprekken ontstaan. Raki wordt echter vrijwel uitsluitend gedronken met een glas water erbij, terwijl ouzo ook als shotje of gemixt gedronken kan worden. Daarnaast is de ouzo, in tegenstelling tot de raki, binnen de Europese Unie wettelijk beschermd en mag ouzo alleen ouzo heten als het daadwerkelijk in Griekenland is gemaakt.

Tot slot zou zou oikos oikos niet zijn als we het niet ook over yoghurt zouden hebben. Want wat is in godsnaam het verschil tussen Griekse yoghurt en Turkse? Volgens de detail-ijverige bloggers (die iets te aanwezig zijn op Google) is het heel simpel: échte Griekse yoghurt is van échte Griekse koeienmelk, van échte Griekse koeien. Deze zou meer eiwitten en minder melksuikers bevatten dan bijvoorbeeld Nederlandse koemelk. Daarom zijn Griekse koeien ook zo sterk en zal je niet snel een Nederlandse koe op vakantie zien in Griekenland. Turkse yoghurt wordt overigens op dezelfde manier gemaakt als Griekse, door melk in yoghurt vorm uit te laten lekken. Daardoor wordt deze zo dik en romig. Bij Turkse yoghurt verschilt de bereiding echter veel, waardoor het eindproduct veel variaties kent. 

Deze rivaliteit gaat natuurlijk niet alleen over eten, deze landen zijn namelijk ook buiten de keuken aartsrivalen. De rivaliteit van döner en gyros is er misschien niet op gebaseerd, maar het conflict heeft een heleboel oud zeer in zich. De Turken hebben eeuwen geleden het Byzantijnse Rijk doen ineenstorten en op hun beurt hebben de Grieken het lot van het Ottomaanse Rijk bezegeld (Seraïderi, 2011). Dit zeurt tot op heden nog door in de Grieks-Turkse relaties. Er speelt een hevig conflict rond claims op aardgas in de Middellandse Zee, wat intussen al jaren de bron is van conflict tussen de twee. Het is het huidige probleem, want rustig is het nooit echt tussen Griekenland en Turkije. Ministers van beide landen praten echter wel weer met elkaar sinds eind 2021, wat reden tot hoop is. Toch zijn het twee landen die cultureel zoveel met elkaar gemeen lijken te hebben die onverhoopt met elkaar overhoop liggen. 

Wie weet kunnen Griekenland en Turkije elkaar weer terugvinden onder het genot van een heerlijke gyros met wat yoghurt en raki erbij. Want liefde gaat tenslotte door de maag. 

Geschreven door Gijs, Mads en Miguel

Bronnen:

https://www.snack-nieuws.nl/wat-is-het-verschil-tussen-shoarma-gyros-kebab-en-doner/
https://www.24kitchen.nl/populair/wat-het-verschil-tussen-doner-kebab-en-shoarma
https://moniquevandervloed.nl/de-zin-en-de-onzin-rondom-griekse-yoghurt/
https://journals.openedition.org/brussels/1057
https://www.drankgigant.nl/blog/ouze-en-raki/

Kopfoto: https://pixabay.com/photos/gyros-greek-food-meal-tzatziki-625345/