The Instagram effect. Het is een fenomeen waar steeds meer mensen van gehoord hebben of het zelf hebben ervaren. Een vriend, vriendin, of influencer plaatst een foto die innerlijke jaloezie opwekt. Gedachtes die je misschien wel herkent zijn: die schoenen wil ik ook hebben, dat wil ik ook een keertje doen of daar moet ik absoluut nog een keer naar toe in mijn leven. In principe is er niks mis met deze jaloezie, maar het kan negatieve gevolgen hebben. Zo worden lokale trekpleisters of dorpen opeens insta-famous en overstroomt het er van de toeristen. Dit brengt de prangende vraag met zich mee of de natuur benutten voor likes wel zo’n goed idee is.

Een van deze dorpjes die insta-famous is geworden is Hallstatt, een pittoresk dorpje met zo’n 900 inwoners in midden Oostenrijk. Er ontstonden namelijk geruchten dat dit dorpje de inspiratiebron was voor de Disney films van Frozen. Het succes van deze films zorgde ervoor dat het dorpje overspoeld werd met toeristen, soms wel tienduizend per dag (dailymail). De infrastructuur van het dorp was totaal niet klaar voor deze invasie. Zo waren er niet genoeg openbare toiletten waardoor de dagjesmensen vaak bij de lokale bevolking hun behoeftes moesten doen. Al deze toeristen laten vervolgens de foto’s van het prachtige dorp aan familie en vrienden zien met een gevoel van trots dat ze er zijn geweest. In zekere zin is dit Instagram effect als filevorming; iedereen klaagt erover, maar niemand heeft door dat ze bijdragen aan het probleem.

Bovendien is door de jaren heen het doel van het nemen van foto’s flink veranderd. Waar je vroeger een plaatje schoot van een mooi stukje landschap om later nostalgisch op terug te kijken, is dat tegenwoordig een plaatje om op social media te posten. Daarnaast is de komst van de camera in de broekzak ook een factor. Waar je vroeger één foto maakte en er later maar achter moest komen of deze foto gelukt was, kan je nu duizenden foto’s maken om het perfecte kiekje te creëren. Vroeger waren we dus tevreden met een foto waar je haar niet perfect op zat, of waar de lichtinval op je foto niet ideaal was. Deze ruwheid van foto’s is echter wel weer terug te vinden in de toenemende populariteit van analoge en wegwerpcamera’s.

Een ander voorbeeld is Horseshoe bend, een hoefijzervormige meander van de Colorado River in Arizona. In tegenstelling tot het Oostenrijkse dorpje kan je hier niet zomaar uit de auto stappen. Om hier te komen moet je het eerst verdienen door zo’n twee en een halve kilometer te lopen, waardoor het relatief rustiger is. Echter nemen mensen hier vaak een en dezelfde foto, zittend met hun voeten in beeld uitkijkend op het diepe ravijn (zie foto ter illustratie).

Het is belangrijk dat mensen van deze plekken kunnen genieten, maar als er te veel mensen komen verliezen ze wat hen speciaal maakt. Gelukkig waarderen mensen natuur wel meer dan ooit tevoren, ook mede dankzij Instagram.

Kopfoto: Bwag, WikimediaCommons
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hallstatt_-_Zentrum_.JPG
Artikel 10.000 toeristen Hallstatt: https://www.dailymail.co.uk/news/article-7855995/Alpine-village-inspired-Frozen-begs-tourists-stay-away.html