Neom – is de duurzame stad van de toekomst een waanidee?

Het gebruik van fossiele brandstoffen zorgt al sinds jaar en dag voor de langzame mondiale temperatuurstijging. De olie- en gaswinning draait nog op volle toeren zolang de voorraad strekt. Economieën van landen in het Midden-Oosten zijn sterk afhankelijk van deze olie export en indien deze sector wegvalt zal dat landen schade aan brengen. Daarom zetten verschillende landen in het Midden-Oosten hun eerste stappen richting langetermijnplanning. Zo ook Saoedi-Arabië met hun 2030-Vision. Het is een stap in de goede richting, maar wel een stap waar men in het westen met argwaan naar toe kijkt.

Zo kwam ik vorig jaar een video tegen over “Neom – The line”: een futuristische stad in Saoedi-Arabië die, je raadt het al, uit een compleet rechte lijn bestaat. Deze lijn strekt vanaf de kust 170 kilometer landinwaarts, bestaat uit verschillende stads-modules en heeft een verdeling in drie lagen. De bovengrondse laag bestaat uit een groene voetgangers laag zonder autowegen voor recreatie en ontspanning. Onder de grond zit de winkel en diensten laag. Daaronder zit het vervoersnetwerk, bestaande uit een hogesnelheidslijn voor reizigers en goederen. De stad streeft ernaar om emissieloos en zo duurzaam mogelijk te zijn. Wil je meer weten over The line, kijk dan de video onderaan dit artikel.

Hoewel de promotievideo, waarin kroonprins Mohammed bin Salman van Saoedi-Arabië super futuristische en duurzame ideeën belicht, erg enthousiasmerend bleek, was er veel kritiek op het project. Zo is de lokale bevolking niet erg gecharmeerd van het megaproject. In april 2020 werd een man neergeschoten door Saoedische beveiligingstroepen omdat hij weigerde zijn woonplaats te verlaten (Venema, 2022). Tevens is op satellietbeelden te zien dat er momenteel alleen een koninklijk resort aan zee is gebouwd aan het begin van The line. Niet alleen het project kreeg de volle laag, ook de kroonprins zelf kreeg de wind van voren. Zo vindt men dat hij aan Greenwashing doet: Grote beloftes maken over het milieu om de aandacht af te leiden van de realiteit. Saoedi-Arabië blijft namelijk gewoon aan olie- en gaswinning doen totdat de velden leeg zijn. Een andere smet op het repertoire van de kroonprins is de vermissing van de kritische journalist Jamal Khashoggi, die vermoedelijk is omgebracht door huurlingen in dienst van de kroonprins.

The Line is niet het enige project dat in dit gebied van de grond komt. Zo is men ook al begonnen met het plannen van The Oxagon: een achthoekige, deels drijvende stad met een uitgebreide internationale haven. De ligging aan de rode zee is gunstig voor al deze projecten omdat hier een van de drukste scheepvaartroutes ter wereld loopt, vanaf of richting het Suezkanaal.

Is dit de stad van de toekomst, of zijn we toch meer gehecht aan onze traditionele stadsplanning? In de westerse wereld in ieder geval wel, ook omdat daar weinig woestijnen zijn waar men ruimte heeft om een strook land van 170 kilometer om te toveren tot stad. Menig stadsgeograaf ziet deze plannen waarschijnlijk als waanideeën aan, maar het gekste moet nog komen. Zo zijn er plannen voor een kunstmatige maan (Project NEOM, 2020). Hoe deze maan eruit gaat zien laten we maar even aan de fantasie over.

Verder kijken?:

Bronnen:

Venema, B. M. T. A. V. (2022, 22 februari). Neom: What’s the green truth behind a planned eco-city in the Saudi desert? BBC News. Geraadpleegd op 19 mei 2022, van https://www.bbc.com/news/blogs-trending-59601335R. (2020, 30 november). Project NEOM. . . A Place on Earth Like No Other. Bayut.Sa. Geraadpleegd op 19 mei 2022, van https://www.bayut.sa/blog/en/explore-saudi/neom/

Kopfoto: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:The_Line_city_location.jpg