Geschreven door Tarik Dellouche

Dertig jaar nu de gruwelijke genocide is Rwanda weer terug op het internationale toneel. Na jaren van onrust bevind het land zich momenteel in een fase van ongeziene economische groei. Er is echter ook een schaduwzijde van dit economische mirakel. Is Rwanda het Singapore, of het Noord-Korea van Afrika?

Rwanda staat bekend als het ‘land van duizend heuvels’ en dat is niet zonder voordelen. Door de hoge ligging is het klimaat voor de breedteligging relatief gematigd, waardoor Malaria en andere tropische ziektes geen voet aan de grond krijgen.

Het BBP is vervijftienvoudigd sinds 1994 en vorig jaar groeide de economie met maar liefst 9%. De regering heeft grote plannen en wil met de behulp van buitenlands kapitaal de economie nog verder uitbouwen. President Paul Kagame wil van Rwanda het Singapore van Afrika maken. Bedrijven krijgen vrij spel in bepaalde delen van het land, en Rwanda scoort dan ook goed op de Ease of doing business index, zelfs hoger dan Nederland. Het is echter niet alleen maar rozengeur en maneschijn. De geesten uit het verleden leven nog steeds in dit land. Van een zeer aanwezig koloniaal verleden was nooit sprake. De Duitsers, en later de Belgen, regeerden door een verdeel-en heers-strategie via de Rwandese Tutsi koning. Na de onafhankelijkheid kwam het tot een conflict tussen de twee bevolkingsgroepen: de aristocratische vee houdende Tutsi’s en de landbouwende Hutu. Het kwam tot een conflict in de jaren negentig waarbij honderdduizenden vooral Tutsi werden vermoord. De Tutsi grepen na de burgeroorlog echter de macht en president Kagame zit er al sinds 2000 en mag blijven zitten tot 2034. Kagame’s bewind wordt gekenmerkt door hersenspoeling van de bevolking in ingando (solidariteit) kampen. De burgeroorlog en andere misdaden worden verzwegen en politieke activisten worden opgesloten. Daarnaast steunt de president ook rebellengroepen in het naburige Congo.

Ondanks de economische groei is de vermogensongelijkheid in het land relatief hoog. Daarnaast heeft het land geen directe verbinding met zee en verhoogt het heuvelachtige trein de transportkosten aanzienlijk. Een transport hub zal Rwanda nooit worden. Daarnaast wordt er getwijfeld aan de betrouwbaarheid van de statistieken die de Rwandese regering aanlevert. Een groot deel van de bevolking leeft nog steeds in armoede

Grote woede was er toen voetbalclub Arsenal uit London in 2022 gingen spelen met de mouwsponsor Visit Rwanda voor meer dan tien miljoen Pond per jaar. Het land ontvangt nog steeds meer dan een miljard aan ontwikkelingshulp per jaar en is een van de armste landen ter wereld. Maar zoals Michael Corleone uit The Godfather zei: ‘It’s not Personal. It’s Just Business.’ En geld daar heeft president Kagame bakken van.