Van achterstand naar yuppenwijk
Overschie: een opkomende volkswijk in het noordwesten van Rotterdam, de plek waar ik geboren ben en net iets langer dan 18 jaar heb gewoond. Naast een wijk in Rotterdam is Overschie tevens een voormalig deelgemeente, en een dorp met op haar beurt ook weer wijken en buurten. Overschie staat ook wel bekend als een van de vele Vogelaarwijken in Rotterdam, een label dat in 2007 is toegekend door het beleid dat voormalig minister Ella Vogelaar invoerde betreffende achterstandswijken. Van de 40 Vogelaarwijken in Nederland liggen er ruim 10 in Rotterdam. Beginnend in 2003 ontvingen (en in sommige gevallen ontvangen) deze wijken meer overheidsfinanciering dan andere wijken, om de problemen aan te pakken en zo de achterstand ten opzichte van andere wijken in te halen.
In Overschie kenmerkt het Vogelaarbeleid zich voornamelijk door veel sloop en nieuwbouw, met name aan de Abstweg. Hier stonden voorheen grote flats, die inmiddels rij voor rij gesloopt en vervangen worden door eengezinswoningen: gentrification at its finest. In het bestemmingsplan van de regio zijn de voornaamste doelen van de herstructureringsopgave opgenomen. Een van de belangrijkste doelen hierin is het vasthouden en aantrekken van gezinnen met hogere inkomens. Hierbij horen natuurlijk ook de passende veranderingen in het voorzieningenapparaat: hogere inkomensklassen besteden lokaal meer geld dan lagere inkomensklassen, en trekken daarmee andersoortige voorzieningen aan.
“Rotterdam heeft in verhouding met de andere steden van de G4 nog een relatief laag aandeel hoogopgeleide inwoners of inwoners met een hoger inkomen. Het college heeft als doel het aandeel kansrijke (sterke) gezinnen te vergroten. Dat geldt dus ook voor Overschie.” Uitvoeringsplan 2015 – 2018, Gemeente Rotterdam.
Een tijd geleden liep ik door het ‘centrum’ van het dorp, dat bestaat uit maar liefst één lange staat met voorzieningen, en wat opviel is dat de gebiedsontwikkeling nu al duidelijk tot uiting komt in de winkelstraat. Naast dat de eerste paar rijen eengezinswoningen op de Abstweg nu langzaam maar zeker bewoonbaar worden, vestigen er andere bedrijfjes in het centrum dan voorheen. De lokale bloemist is vervangen door een heuse snoep-supermarkt, de drogist wordt een natuurdrogisterij met alternatieve geneesmiddelen, in het oude pand van de tapijtwinkel zitten nu een Italiaans restaurantje en een taarten-accesoirewinkel, en als klap op de vuurpijl in de oude dierenwinkel een hip ontbijt- en borrelzaak met in de kelder een speelparadijs voor kinderen.
Overschie wordt dus echt een wijk voor de hoogopgeleide, werkende yuppenmoeder (met of zonder bakfiets). Wat ze aan het begin van de studie SGPL zeggen is echt waar: binnen de kortste keren zie je alles met je geografische bril op. Dan wordt dat kleine dorpje toch nog opeens interessant.