Al sinds de middelare school ben ik door het toedoen van mijn Engels docente fan van Louis Theroux. Zijn tv-serie “Weird Weekends” of documentaires als “The most hated family in America“, waarin hij de gebruiken en overtuigingen van een Amerikaanse sekte probeert te achterhalen, waren welkome afwisselingen tijdens de lessen.

Regelmatig werd Theroux in programma’s uitgenodigd om te komen praten over zijn gemaakte, maar ook over nog te maken werk. Een van de thema’s die in interviews met Louis altijd naar voren kwam was de Scientology Kerk.

Het begrip Scientology, is wereldwijd bekend dankzij bekende leden als Tom Cruise en John Travolta. Maar wat de religie dan precies inhoudt is velen onbekend. Allereerst is Scientology geen godsdienst. Er worden geen goden en/of godinnen aanbeden. Slechts de aardse leider van de kerk wordt op een voetstuk geplaatst. Echter is dit niet waar de focus van de kerk ligt.

Scientologen geloven in het reinigen van de ziel. Leden worden geacht hun ziel te reinigen door middel van therapieën en cursussen die de kerk aanbiedt en zo steeds reiner te worden en vrij van negativiteit. Een hele positieve insteek zou je zeggen. Maar de therapieën worden steeds duurder, naarmate leden de ladder tot een “cleared soul” en om helemaal bovenaan de ladder te kunnen komen kan men miljoenen dollars kwijt zijn. Daarnaast moet bij aanmelding een vragenlijst worden ingevuld om te achterhalen met welke problemen en trauma’s potentiële leden binnenkomen. Uit deze vragenlijst komt echter altijd dat je psychisch niet helemaal in orde bent. Op aanraden van een vriendin (want, hahahaha is grappig) besluit ik de test eens te doen. Maar bij vraag 1 haak ik al af:

Bitch please… wie heeft dit nou nog nooit gedaan? Ik ben bang dat ik gekwalificeerd wordt als een gestoorde potentiële TBS-er als ik doorga met deze test.

In mei 2015 zond RAMBAM ook een uitzending uit over Scientology. Hierin wordt o.a. de vragenlijst die ik geprobeerd heb in te vullen ontkracht door methodoloog Paul Oosterveld. RAMBAM gaat ook undercover en volgt een aantal auditing-sessies, een methode die volgens Scientology wordt gebruikt om de ziel te reinigen. Louis Theroux ondergaat in zijn documentaire ook een auditing-sessie met Mark Rathbun, ex-Seaorg (soort bestuur van de kerk) als Auditor. In het filmpje hieronder praat hij over het maken van de documentaire en over de undercover-missie van RAMBAM, met RAMBAM.

Meer dan 10 jaar is Theroux bezig geweest om in gesprek te gaan met leden en zelfs het bestuur van de kerk, maar zonder succes. Dat weerhield hem er echter niet van om deze film op 5 mei 2016 in premiére te laten gaan. Omdat Louis niet in gesprek ging met leden van de kerk, was deze docu dan ook niet wat ik van hem gewend ben. Daardoor was de film echter niet minder goed.

“Waarom kiezen mensen voor Scientology?” “Wat zijn de rollen binnen de kerk?” “Waarom vluchten er niet meer mensen?” “Hoe zit het bestuur in elkaar?” en “Wat voor een persoon is kerkleider David Miscavige?” zijn vragen die aan bod komen in de documentaire en die door middel van interviews met ex-leden worden beantwoord. Om het meer concreet te maken zie je tijdens de documentaire ook hoe Theroux in samenwerking met Mark Rathbun op zoek gaat naar acteurs die verschillende, soms zelfs gewelddadige, gebeurtenissen binnen de kerk nabootsen.

Over het acteerwerk heb ik zo af en toe mijn twijfels gehad. Ex-lid Mark Rathbun wordt namelijk al jaren door de kerk achtervolgd en heeft dus zeker ook belang bij het maken van deze documentaire, hij kan situaties hebben overdreven en ze heftiger gemaakt hebben. Maar zijn verhalen worden ook bevestigd door andere geïnterviewde ex-leden, wat de indrukwekkende geacteerde delen van de docu iets betrouwbaarder maken. Daarnaast bevestigen huidige Scientology-leden sommige rondgaande verhalen over de kerk. Zo zou je je leven lang achtervolgd worden wanneer je de kerk verlaat of tegenwerkt. Terwijl Louis bezig is met het filmen van de docu wordt hij achtervolgt door leden van de kerk die een tegen-documentaire over hem maken en wordt hij op verschillende andere manieren door de kerk tegen gewerkt.

Al met al bevat de documentaire een aantal heftige beelden met dank aan de acteurs, maar worden er ook tussen ht acteerwerk door een aantal zaken over de kerk aan het licht gesteld door de kerk zelf. Hoewel de Scientology Kerk niet mee wilde werken aan de film, hebben zij dit toch gedaan door hun tegenacties richting Theroux en Rathbun. Het was geen typische Theroux, maar daardoor zeker niet minder goed.

Wil je hem ook zien? De docu draait op dit moment alleen in Amsterdam bij Cinema de Balie, De Filmhallen en Pathé City. Voor een tientje ben je binnen, maar heb je geen geld deze maand dan moet je gewoon even wachten tot hij ergens op het internet opduikt!