Pierogi en politiek
Van alle dingen die mij het meeste zijn bijgebleven van de twee keer dat ik in Polen ben geweest, zijn er twee het meest opvallend. Het eerste is mijn onverklaarbare voorliefde voor het gerecht pierogi (ook wel bekend als dumplings, niemand snapt dat ik dit lekker vind). Het tweede is de sterk merkbare nationalistische gevoelens van het Poolse volk. De Polen zijn trots op hun geschiedenis en dit is onder andere merkbaar in hun musea. Of het nou gaat over de nazi’s, de communisten of Europa, de Polen hebben er altijd veel over te zeggen en dan vooral in relatie tot hun vaderland. Dit bleek ook weer uit een artikel in de Volkskrant over een gloednieuw museum in Gdansk over de Tweede Wereldoorlog. Het museum opende op 22 maart haar deuren, maar de toekomst van het museum is al gelijk onzeker.
De bedoeling van het museum is dat het verhaal van de Tweede Wereldoorlog niet alleen wordt verteld vanuit Pools nationalistisch oogpunt. Daarmee is de zittende, nationalistische partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) het niet eens. Om invloed uit te kunnen oefenen over het museum heeft de minister van Cultuur Piotr Glinski daarom een tweede museum (Westerplatte) opgericht. Dit museum zou een ‘administratieve’ fusie aan moeten gaan met het Tweede Wereldoorlog museum. Hierdoor zou het ministerie van Cultuur de zeggenschap krijgen over de collectie van het Tweede Wereldoorlog museum.
Volgens de directeur van het Tweede Wereldoorlog museum, Machcewicz, is er niet één Pools perspectief, maar zijn dat er velen. In het museum kan je veel thema’s uit de twintigste eeuw terugvinden zoals politieke ideologieën of specifiekere thema’s zoals honger waarin ook de Nederlandse Hongerwinter terug te vinden is.
Het lijkt er vooral op dat dit een kwestie tussen verschillende Poolse politieke partijen betreft. In Gdansk is de partij Burgerplatform (PO, de partij van EU-president Donald Tusk) een voorstander van het museum. Vanuit Warschau wil de PiS partij af van alles dat aan Tusk (of misschien beter gezegd de Europese Unie) doet denken en daarom lijkt er vooral sprake van een tweestrijd tussen PO en PiS (De Volkskrant, 22 maart 2017). Overmorgen beslist de rechter of de fusie tussen de beide musea door mag gaan. Dan zal dus blijken hoe ver de arm van de PiS partij reikt.