Is Albanië al klaar voor de EU?
Ik ben onlangs met twee vrienden naar Albanië gegaan. Zonder enig besef van wat Albanië verder inhield hebben wij vliegtickets geboekt om erachter te komen wat dit land nou daadwerkelijk inhoudt. Naar ons idee was dit oud-communistische mini-staatje net als alle andere oostblok landen, maar niets is minder waar. Het landje loopt sinds 2014 een traject om ooit in de EU en de eurozone te komen. Een bewoner die we hadden gesproken was ervan overtuigd dat Albanië volgend jaar in de EU zou zitten. Overal hangen immers al vlaggen van de EU en het land is enorm eurocentrisch gestemd, maar is dit gekke landje wel klaar voor de EU? Is Albanië al klaar voor de EU?
Laten we bij het begin beginnen. Albanië is een land met ongeveer 3 miljoen inwoners en heeft de grote van Nederland. De verbindende culturele factor is de unieke taal
Albanees (of Shqip in het Albaanees). Deze taal heeft bijna net zo veel sprekers buiten als in Albanië (Kosovo, West-Macedonië). Deze talenkwestie zorgt natuurlijk voor de nodige spanningen binnen en buiten Albanië. Kosovo is al in een redelijk vergevorderde staat, met erkenning van de V.N. Echter zorgt het conflict met Macedonië over het overwegend Albanese West-Macedonië voor de nodige spanningen. Iets wat de EU niet graag ziet. Zelf zijn wij ook door West-Macedonië gekomen en het Albanees is daar overal aanwezig, zowel in taal als cultuur.
.
Daarnaast viel ons meteen op dat veel mensen merk-kleding droegen, ofja, iets dat op merkkleding leek. Overal op straat, in winkels en in markten waren spotgoedkope Gucci- en Louis Vilton kleding te koop. Menig Albanees liep met deze kleding rond. Niet alleen zijn de Albanesen enorm gehecht aan hun merkkleding. Ook merkauto’s zijn enorm belangrijk. 2/3e van alle auto’s in Albanië zijn van Mercedes, best gek eigenlijk voor zo’n straatarm land. Ook viel ons de enorme hoeveelheid Lavashes (autowasserettes) op. Deze leken ook overal bijna permanent bezet te zijn. Op onze drie uur durende busrit naar Macendonië moest de bus zelfs een uur stoppen voor een grondige wasbeurt. Dit terwijl het interieur bijna uit elkaar viel en doordrenkt was met stof. Dit typeert een beetje de cultuur naar onze mening: van de buitenkant ziet het er soms wel mooi uit, maar van de binnenkant functioneert het van geen kant.
.
Daarnaast konden wij als simpele toeristen misschien wel een van de grootste problemen van het land vaststellen; corruptie. Pinnen is praktisch onmogelijk, alles moet contant betaald worden. Niets wordt genoteerd of gecontroleerd. In de bus geef je ter plekke geld aan een mannetje in de bus, aan het einde van de rit loopt deze man met een buidel vol geld weg, zonder dat het duidelijk is hoeveel er nou daadwerkelijk bij de overheid aankomt.
Ik kan door blijven gaan over talloze andere redenen waarom Albanië niet klaar is voor de EU zoals de grote armoede, de chaos in de extreem lelijke hoofdstad, de ongelofelijk dodelijke wegen, de enorme vervuiling overal of alle houtje touwtje praktijken die je tegenkomt als toerist, maar ik zal er nog eentje uitgebereid benoemen. Het openbaar vervoer. Of eigenlijk de afwezigheid hiervan. Er bestaan een aantal bushaltes in Tirana waar zo nu en dan een bus komt, zonder timetable uiteraard. Verder zijn er geen treinen of bussen die buiten de stad gaan. In plaats daarvan vind je bij een aantal busstations ‘proppers’ die namen van andere steden roepen. Wij dachten dat dit taxi’s waren, maar kwamen erachter dat als je ze aanspreekt, ze je meeloodsen naar een achtersteegje waar een shuttlebusje staat. Hier moet je wachten tot het busje helemaal volgepropt zit met Albanezen voor je kan gaan. Dit busje stopt vervolgens meerdere malen op de snelweg (en dan heb ik het niet over de vluchtstrook, maar de rechterbaan) om mensen op te pikken en af te zetten. Al met al een heel avontuur waarbij je je billen samenknijpt. Maargoed, uiteindelijk ben je voor iets meer dan een euro dan wel in een andere stad.
.
Al met al is het voor ons duidelijk geworden dat Albanië nog lang niet klaar is voor de EU, maar laat je niet afschrikken door mijn verhaal. Het land heeft ook zeker hele mooie en interessante dingen. Daarnaast is het spotgoedkoop en zijn er weinig toeristen. Als je van cultuurshocks houdt is het zeker een aanrader. Daarnaast had het land nog een groot voordeel: Na hier een week geweest te zijn leek Macedonië daarna een extreem luxe en modern land.