De moderne mensheid is zo uitgebreid, complex en divers dat het nauwelijks te bevatten is, laat staan te beschrijven. Maar wat als je het toch wilt doen? De NASA deed het en stuurde het op een bijzondere missie.

Hoe zou je de mensheid in z’n geheel beschrijven? Het is een onmogelijke vraag om te beantwoorden, en voor ons misschien niet heel relevant totdat we er een keer in gaan slagen om met andere wezens zoals onze huisdieren te communiceren. Maar wat als er naast de mens nog andere intelligente wezens zijn die zich ergens in de uithoeken van het oneindige heelal schuilhouden, hoe zou je ons als mensheid aan hun uitleggen? Het is een vraag die de Amerikanen bezighield ten tijden van de fameuze “Space Race”, de wedloop tussen de VS en de Sovjet-Unie om de ruimte te ontdekken (en misschien wel veroveren?) die op zijn

hoogtepunt was tussen begin jaren 60 en halverwege jaren 70. Het begon bij het Pioneer-programma van de NASA, dat als doel had om de buitenste regionen van het zonnestelsel te verkennen. Een britse freelance-journalist genaamd Eric Burgess bracht in 1971 een bezoek aan de NASA, en kwam met het idee dat de Pioneer-sondes, die toen nog getest werden, een bericht zouden moeten hebben voor mogelijk buitenaards leven. Hij benaderde Carl Sagan, een astronoom die onderzoek deed naar buitenaards leven en bekend is van de serie Cosmos, die daarmee wetenschap en astronomie populairder wist te maken. Sagan zag daar wel wat in en wist ook de NASA te overtuigen, maar door tijdsdruk werd het bericht niet heel uitgebreid. Het is niet heel spectaculair (zie hiernaast), en bevat naast info over de positie van de zon in het heelal een afbeelding van een man en een vrouw (met op de achtergrond het silhouet van de sonde, ter referentie voor hoe groot mensen zijn).

De opvolger van het Pioneer programma was het zogenoemde Voyager-programma, dat net zoals zijn voorgangers naar Jupiter en Saturnus zou gaan maar ook onderzoek zou moeten gaan doen naar Neptunus en Uranus. Carl Sagan wilde ook met deze sondes een bericht meezenden, maar wilde meer doen dan alleen een vrij simpel plakkaat. Het bericht werd deze keer een grammafoonplaat, waardoor het mogelijk werd geluidsfragmenten en afbeeldingen mee te sturen. Er werd hiervoor een speciale commissie in het leven geroepen, die moest gaan bepalen wat er op de plaat zou moeten komen.

Men heeft een poging gedaan om zoveel mogelijk aspecten van de mensheid mee te nemen in wat er op de plaat moest komen. Zo staan er begroetingen op in 55 talen, waaronder ook in het Nederlands. Naast deze begroetingen bevat de plaat ook muziek, waaronder Mozart en Beethoven ,een Mexicaanse Mariachi-band en vrij onbekende muziek van toen de plaat gemaakt werd (we hebben het dan over eind jaren 70). De plaat bevat ook veel foto’s, variërend van natuur, wereldwonderen en dieren tot aan typische dingen zoals “een demonstratie van likken, eten en drinken”. Ook heeft men geprobeerd verschillende soorten mensen vast te leggen,  waaronder volken uit afgelegen gebieden die geïsoleerd leven en mensen in verschillenden levensfases (van kinderen tot ouderen) en daarnaast ook verschillende menselijke activiteiten zoals naar de supermarkt gaan en het bouwen van een huis.

Het was bij het schrijven van dit artikel al moeilijk om kort te benoemen wat deze plaat zo al bevat, dus laat staan wat voor onmogelijke opgave Carl Sagan en zijn commissie destijds hadden om de plaat samen te stellen en een zo goed mogelijk beeld te schetsen van ons als mensheid. De sondes Voyager 1 en 2 zijn al meer dan 40 jaar geleden gelanceerd en vliegen momenteel met een snelheid van meer dan 54.000 Km/h van ons vandaan. de Voyager 1 staat momenteel meer dan 21 miljard kilometer van ons vandaan en is daarmee het verst van de aarde verwijderde object dat door mensen is gemaakt. En de plaat? die zit nog steeds aan beide sondes vast. De plaat is gemaakt van goud, met het idee dat de plaat vele duizenden jaren intact zou moeten blijven. De kans dat buitenaards leven (als het al bestaat) de plaat ooit zal vinden is zo groot als je zelf wilt geloven (ik zou het wel lachen vinden), maar de wetenschap is er toch wel over eens dat de kans vrij klein of zelfs nul is aangezien het heelal oneindig groot is en het de vraag is of er wel buitenaards leven bestaat. Meemaken gaan we het waarschijnlijk niet, maar wie weet, als de mensheid al lang uitgestorven is, dwalen deze 2 Lp’s nog door het heelal als herinnering aan de menselijke beschaving.