Een paar weken terug ben ik mee geweest op breekweek naar Dresden. Ons vervoermiddel was de bus en ik had het voorrecht om te zien wat er voor me op de weg gebeurde. Tijdens de terugreis vanaf Dresden viel mij namelijk op dat er een aantal vrachtwagens langs de afritten van de weg stonden met hun gevarenlichten aan. Dit fenomeen herhaalde zich bij iedere parkeerplaats die er langs de snelweg te vinden was. Toen de buschauffeur een plekje zocht om zijn verplichte pauze te houden kon hij niet eens van de snelweg afkomen omdat er een hele rij vrachtwagens voor hem stond. Na een beetje rond speuren op het internet blijkt dat het om een groot probleem gaat en dat het ook al jaren speelt binnen heel europa.

Vrachtverkeer is op dit moment de belangrijkste manier om goederen te vervoeren binnen europa en met een groeiende Europese economie en dalende olie prijzen zal het aantal vrachtauto’s alleen maar toenemen komende jaren. Op dit moment rijden er al 6,5 miljoen vrachtwagens rond in Nederland. Verder werken er 2,4 miljoen vrachtwagen chauffeurs in deze vrachtwagens waarvan een aantal uit oost-Europa. Deze chauffeurs zijn de laatste tijd in het nieuws omdat ze vaak oneerlijke concurrentie zijn tegenover west-Europese chauffeurs die meer geld vragen voor hun diensten. Verder moeten deze chauffeurs ook meer afstand afleggen voordat ze in west-europa aan de slag kunnen en dit betekent dat ze ook vaker langs de kant van de weg moeten slapen.

Iedere chauffeur moet verplicht 11 uur per dag van de weg af zijn. Verder zijn ze ook verplicht om per week 45 uur rust te nemen. Voor veel chauffeurs uit oost-Europa betekent dit je wagen vrijdag avond aan de kant zetten en maandag ochtend weer weg te rijden. Hun gehele weekend brachten ze dus normaliter door op de parkeerplaats en in hun cabine. Hiermee houden ze niet alleen het hele weekend de parkeerplaatsen bezet voor andere voertuigen, ze veroorzaken ook veel overlast volgens de andere weggebruikers.

Mijn eerste gedachte als sociaal-geograaf is heel basaal, asfalteer een stuk grond en zorg voor meer parkeerplaatsen. Hiermee zorg je voor minder drukte bij de bestaande locaties en kan het gewone verkeer ook weer normaal pauzeren onder het reizen. Toch is deze oplossing tijdelijk en pakt de problematiek binnen de transportsector niet aan. De bovenbeschreven problemen spelen namelijk al jaren en zijn gestart toen de oost-Europese landen het EU-lidmaatschap hadden verkregen.

Sinds landen als Polen, Roemenië en Bulgarije bij de Europese Unie zitten maken transportbedrijven steeds vaker de keuze om hun bedrijf richting het oosten te verhuizen. De lonen zijn lager en er is meer werkeloosheid, hetgeen een oost-Europese vrachtwagen chauffeur zeer aantrekkelijk maakt. Verder kan je er voor 80 euro je rijbewijs halen (dit kost in Nederland al gauw 1500 euro) en er wordt veel gefraudeerd met rijbewijzen en identiteitskaarten. Zo kan een chauffeur uit Litouwen met 4 verschillende rijbewijzen bijna permanent op de weg zitten, zonder hiervoor bestraft te worden.

Het wegtrekken van bedrijven in de transport sector richting oost-Europa zorgt verder voor veel verlies van economische activiteit in west-Europa. Op dit moment telt Polen 30.000 bedrijven in de transportsector. Deze bezitten 200.00 trucks en 300.000 werknemers. De Poolse regering verzet zich tot nu toe fel tegen iedere vorm van strengere regelgeving.

Het is niet zo gek dat de Europese Unie dan ook spreekt van een verziekte sector. Ze heeft een aantal maatregelen aangekondigd om de problemen tegen te gaan. Zo stelt de EU dat een cabine van een vrachtwagen niet de plek mag zijn waar de 45 uur weekrust wordt doorgebracht. De chauffeurs zouden een fatsoenlijke plek op moeten gaan zoeken zoals hotels langs de weg om hun weekend door te brengen. De Europese Unie wil de vervoerders motiveren om deze accommodaties te betalen. Verder wil de EU dat chauffeurs uit een land met lage lonen een hoger loon krijgen zodra ze in een maand drie dagen of meer in een land met hogere lonen werken.

De FNV en andere branche organisaties zijn niet blij met de nieuwe regeling. Ze vinden deze nieuwe regels niet te handhaven en wijzen op het feit dat de echte reden van de problematiek (het verschil in loon) nauwelijks wordt aangepakt. De oneerlijke concurrentie op de Nederlandse arbeidsmarkt en die van andere west-Europese landen wordt in stand gehouden. Voorlopig zullen we dus nog wel even moeten leven met de overvolle parkeerplaatsen langs de snelwegen….