Hoe Gibraltar Brexit in de weg zat
Twee weken terug zijn de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk tot een Brexit akkoord gekomen. Even leek het nog spannend te worden: Spanje zou namelijk haar vetorecht gebruiken wanneer een Brexit ook een exit van Gibraltar uit de Europese Unie zou betekenen. Waarom kon dit kleine schiereilandje voor de Spaanse kust voor spanning zorgen? En waarom heeft Spanje haar vetorecht om tegen de Brexit-deal te stemmen niet ingezet? Om deze vragen te kunnen beantwoorden moeten we terug in de tijd. Naar 1713 om precies te zijn, in 1713 werd de vrede van Utrecht ondertekend door de vorsten Lodewijk XIV van Frankrijk, Filips V van Spanje, Ann van Groot-Brittannië, Johan V van Portugal, Victor Amadeus II van Savoye en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. In dit akkoord werd Spanje gedwongen om Gibraltar af te staan aan Groot-Brittannië. Hiermee kreeg Groot-Brittannië toegang tot de Middellandse zee. Gibraltar beschikt over zelfbestuur op het gebied van binnenlandse zaken en rechtspraak, het Verenigd Koninkrijk is verantwoordelijk voor het buitenlandse beleid. Het feit dat Gibraltar niet bij Spanje hoort heeft in het verleden al gezorgd voor spanningen tussen Spanje en het Verenigd Koninkrijk. Twee weken terug gebeurde dit opnieuw.
Tijdens het Brexit referendum dat gehouden werd in het Verenigd Koninkrijk, mochten ook de inwoners van Gibraltar hun stem uitbrengen over het blijven in de Europese Unie of het verlaten van de Europese Unie. De uitslag van het Verenigd Koninkrijk is inmiddels bekend. Echter was de uitslag van het referendum in Gibraltar anders, in Gibraltar stemde 96% om te blijven in de Europese Unie. Desondanks stemde het gehele Verenigd Koninkrijk om de Europese Unie te verlaten, dit betekende dat ook Gibraltar de Europese Unie moet verlaten. Dit zorgde alleen voor een aantal probleem volgens de Spaanse regering, gezien het feit dat het kleine Britse schiereiland in Spaanse territorium ligt. De problemen volgens de Spaanse regering hadden betrekking op de soevereiniteit van Gibraltar, grensverkeer en financiële instellingen van het eiland. Het leven op het schiereiland is nauw werven met dat in Spanje, goede afspraken over handel en grensverkeer waren niet opgenomen in het Brexit akkoord. Dit was daarom ook de reden dat Spanje haar veto wilde inzetten.
Uiteindelijk zijn de twee landen het met elkaar eens geworden. De oplossing is als volgt: de status van Gibraltar is volledig uit het principeakkoord over de Britse uittreding gehaald. Spanje kreeg tegelijkertijd de garantie, evenals de belofte van het Verenigd Koninkrijk dat het wordt betrokken bij alle gesprekken en onderhandelingen over Gibraltar. Gibraltar is officieel nog niet uit de Europese Unie, de handelsrelaties met de Europese Unie blijven voor nu wat ze zijn. Onderhandelingen in de toekomst zullen moeten bepalen wat de precieze betekenis van een Brexit voor Gibraltar zal zijn, met Spanje aan de onderhandelingstafel. De uiteindelijke wens van Spanje om Gibraltar weer in Spaanse handen te krijgen, is geen wens van de Britse inwoners van het schiereiland. Volgens een legende valt Gibraltar pas weer in Spaanse handen wanneer de laatste Berberaap uitsterft. Een apensoort die al jaren leeft op het eiland samen met de andere 30.000 menselijke inwoners.