Voetbal; het is de sport die voor saamhorigheid kan zorgen in veel landen en het volk samenbrengt wanneer het nationale elftal weer in actie komt. Denk maar aan wat het met de meeste van ons doet als Nederland zich weer eens voor een groot toernooi kwalificeert of we weer tegen “aartsrivaal” Duitsland spelen; het brengt toch een gevoel van trots (en misschien een beetje nationalisme) in ons naar boven. Nou kan Nederland zich in theorie altijd wel plaatsen voor een groot toernooi (de praktijk is soms anders) omdat we lid zijn van de UEFA en daardoor ook van de FIFA. Maar deze toernooien zijn in principe alleen voor staten die onafhankelijk zijn, lid zijn van de VN, en ook als zodanig erkend worden (met een paar uitzonderingen nagelaten). Maar wat als je een natie, regio of etnische groep bent die geen eigen staat heeft of door andere reden geen lid bent van continentale bond zoals de UEFA, maar toch internationaal wilt kunnen voetballen? Ook daar is een mondiale voetbalbond voor.

Ik zat al weer een tijdje terug te kijken naar de loting voor de kwalificatie van het EK voetbal dat in 2020 wordt gehouden. Ik was uiteraard vooral benieuwd waar Nederland tegen zou moeten gaan spelen. Het begon met de aankondiging welke landen sowieso niet tegen elkaar mochten spelen, zijnde Kosovo tegen zowel Bosnië als Servië (de Bosnië/Kosovo oorlogen zijn daar nog wat te kort geleden voor) en Gibraltar tegen Spanje (al moet Spanje zich niet zo aanstellen). Maar na het zien van de loting (en dat Nederland weer tegen Duitsland mocht) vroeg ik me af “waar is Monaco?”. Praktische alle andere Europese dwergstaten doen mee, maar Monaco dus niet. Na wat zoeken kwam ik erachter dat Monaco geen lid is van de UEFA, en daardoor ook niet van de FIFA. Maar Monaco was wel lid van een andere bond, genaamd de CONIFA.

De CONIFA staat voor Commonwealth of Independent Football Associations, en is de mondiale bond voor bonden die geen lid zijn van FIFA of dat niet kunnen worden. Er waren al verschillende organisaties voor de CONIFA die zich bezig hielden met het organiseren van internationale toernooien voor niet-FIFA leden, maar sinds 2013 is de CONIFA de enige bond die terugkerende Europese en wereldkampioenschappen voetbal organiseert voor haar leden. Maar wie zijn die leden?

Naast Monaco (dat vooral te eigenwijs lijkt te zijn om zich bij de UEFA aan te sluiten, want ze mogen dat wel), heeft de CONIFA nog 48 andere leden. Europa is het meest vertegenwoordigd in de bond en Zuid-Amerika is het enige continent dat geen leden bij deze bond heeft zitten. Het is een gevarieerde verzameling van naties en volkeren maar ook van erkende staten die door bijvoorbeeld hun ligging zich niet bij een continentale bond aan kunnen sluiten. Enkele leden;

-De volksrepublieken Donets en Loehansk (niet internationaal erkend, gelegen in Oost-Oekraïne)

-Zuid-Ossetië, , Abchazië, Nagorno-Karabach en Transnistrië (niet internationaal erkend, gelegen op volgorde in Georgië, Armenië en Moldavië)

-Noord-Cyprus en Westerlijke Sahara (bezet door respectievelijk Turkije en Marokko)

-Nice en Yorkshire (2 regio’s in respectievelijk Frankrijk en Engeland)

-Iraaks-Koerdistan en de Rohingya (etnische minderheden in Irak en Myanmar)

Zoals je ziet is het soort leden van deze bond echt een verzameling van allerlei regio’s en volkeren die een eigen verhaal hebben. Sommigen worden onderdrukt in het land waar ze leven, andere strijden voor onafhankelijkheid of hebben die zelfs al verkregen (ook al wordt het niet internationaal erkend) en andere leden willen weer hun eigen regionale identiteit uitdragen ook al liggen ze in een land dat gewoon lid is van de FIFA. Ik moet zeggen dat ik het wel een heel mooi doel vindt van deze bond om internationaal voetbal ook mogelijk te maken voor allerlei volkeren, naties of regio’s zonder eigen staat die om wat voor reden dan ook willen voetballen en die volken een kans te bieden om ook te kunnen juichen en trots te zijn op hun voetbalploeg. De toelatingscriteria voor deze bond zijn ook alles behalve streng (wat ook niet de intentie is); o.a. het zijn van een de-facto onafhankelijk gebied (wat minstens 1 VN-lid erkent), een ISO 3166-1 code hebben (code voor landen en overzeese gebieden), of een ISO 639-2 code hebben (code voor talen en minderheidstalen) is al voldoende om lid te kunnen worden. Op basis van die ISO 639-2 codes zouden bijvoorbeeld ook de Limburgers en de Friezen lid kunnen worden, dus aan mogelijkheden voor nieuwe leden heeft de CONIFA geen gebrek.

Winnaar van het EK 2017 in Noord-Cyprus, bron; CONIFA

Deze bond organiseert dus Europese en wereldkampioenschappen voor haar leden, maar waar en wanneer zijn die dan? Het eerste toernooi dat de CONIFA organiseerde was een wereldkampioenschap in 2014. Lapland (dat ook lid is) organiseerde dit toernooi, het had 12 deelnemende leden en Nice werd toen wereldkampioen. In 2015 volgde een Europees kampioenschap in Hongarije met Padonië als winnaar (ongeveer Noord-Italië). De toernooien vinden ieder om de 2 jaar plaats, wat betekent dat er volgend jaar weer een Europees kampioenschap plaatsvindt. Het wordt jammer genoeg niet gehouden op de meest toegankelijke locatie ooit; Nagorno-Karabach (dat tegenwoordig Artsakh heet), is volgend jaar gastheer. Naast de gastheer doen ook Abchazië, Padonië en Noord-Cyprus mee omdat zij op eerdere toernooien kampioen werden. In vergelijking tot bonden zoals de FIFA en de UEFA staat de CONIFA echt nog heel erg in z’n kinderschoenen, maar zoals ik eerder in het artikel ook al benoemde is het ergens wel nobel van deze bond dat ze internationaal voetbal voor iedereen toegankelijk willen maken. Het ledenaantal stijgt langzamerhand wel (vorige maand zijn de Maori uit Nieuw-Zeeland en de Engelse regio Cornwall lid geworden) dus wie weet wordt het nog wel wat met deze alternatieve voetbalbond!

Wil je meer lezen/weten over de CONIFA, de link naar hun website; http://www.conifa.org/en/