OV projecten in Nederland, garantie voor problemen?
Veel van onze lezers zijn logischerwijs Utrechtse studenten en kennen allemaal het debacle van de Uithoflijn, die zo onderhand zo lang uitloopt dat ik hem zelf waarschijnlijk niet meer mee ga maken (als student in Utrecht dan). In Nederland is zo’n proces als bij de Uithoflijn helaas allesbehalve uniek. Lange uitloop en hoge kostenoverschrijdingen zijn meer regel dan uitzondering. Een bijzonder geval van OV mismanagement kwam deze week in het nieuws. In de Zwolse Vinexwijk Stadshagen is een nieuw station gebouwd maar anderhalf jaar na de oplevering wordt het station nog steeds niet gebruikt.
Het station Zwolle Stadshagen kon na de opening niet gebruikt worden doordat de grond waar de trein overheen reed te zacht was, met als gevolg dat de gewenste snelheid van 140 kilometer per uur niet gehaald kan worden. Nou ben ik geen aardwetenschapper, maar volgens mij is dat ook niet nodig om van tevoren in te kunnen schatten dat de natte veengrond in dat gebied zacht is. Door de lagere snelheid van 100 kilometer per uur was het niet haalbaar om het nieuwe station in de dienstregeling te laten passen, zonder dat er elders problemen zouden ontstaan. De NOS berichtte maandag dat er nu getest gaat worden of een stop bij Stadshagen toch binnen de dienstregeling kan passen. Bewoners gaven daarbij aan veel behoefte te hebben aan een treinverbinding en hopen dus ook van harte dat de test alsnog gaat lukken.
Voor de geloofwaardigheid van de betrokken partijen is dat ook zeker te hopen. Helaas zorgen dit soort problemen voor scepsis over nieuwe investeringen in het OV. Vaak is er veel geld mee gemoeid en tegenstanders kunnen veel voorbeelden van eerdere catastrofes aanhalen. De Betuwelijn, de Noord-Zuidlijn in Amsterdam, de HSL met de Fyra, het station in Arnhem en de eerder genoemde Uithoflijn hebben er samen met anderen voor gezorgd dat veel bestuurders nog wel een keer nadenken voordat ze besluiten om eens flink te investeren in een OV-project.
En dat is natuurlijk ook goed: nieuwe plannen moeten kritisch tegen het licht gehouden worden en wellicht kan er ook nog wat geleerd worden van eerder gemaakte fouten. Maar het heeft er ook voor gezorgd dat OV-projecten vooruitgeschoven worden of al vroegtijdig worden afgekeurd. Dit terwijl investeren in het OV een noodzaak is met onze overvolle wegen en treinen. Daarnaast hebben ook veel mensen, zoals de zojuist genoemde bewoners van Stadshagen, wel behoefte aan een treinverbinding. Daarom is openheid over de kosten en de gang van zaken bij projecten cruciaal en moeten politici ophouden met projecten doorzetten als hun eigen paradepaartje. Het NRC liet zien dat de overheid bezig is met het zoeken naar private partijen waarmee in nieuwe projecten samengewerkt kan worden. Wellicht is dat de toekomst voor OV-projecten, hoewel openbaar vervoer toch altijd een deels publieke aangelegenheid zal blijven.