Hagenaar of Hagenees? De geografische tweedeling van de Hofstad

In mijn eerste artikel heb ik jullie verteld over de historie van de stadsuitbreiding van Utrecht. Vandaag neem ik jullie graag mee in mijn eigen geschiedenis. Mijn roots liggen namelijk in de mooie stad achter de duinen, Den Haag. Of nouja, ik ben geboren in de Hofstad. Dus aan mijn wiegje stond wel een Haagse reigâh in plaats van een ooievaar. Maar verder ben ik opgegroeid tussen de tuinders in het Westland en zat ik op school in Rotjeknor. Toch is mijn hart ook een beetje groen en geel.

Naast de leuke kanten van de stad kent Den Haag ook een groot sociaalgeografisch probleem. Het is namelijk de meest gesegregeerde stad van heel Nederland. In de volksmond zien we dit terug door het verschil in Hagenaars en Hagenezen bachelorarbeit schreiben lassen. Hagenaars worden gestereotypeerd als de chique kakkers met banen als diplomaat of advocaat met een jasje en dasje. Hagenezen staan juist bekend als volkse paupers die met een blikje bier in de tuin zitten met hun witte sokken in slippers en campingsmoking aan. De personificatie van die laatste valt te zien in ‘Haagse Harry’. De inwoners van de stad zijn hier zelfs zo trots op dat ze hem hebben laten vereeuwigen in een standbeeld midden in de stad (zie foto).

Dit verschil valt duidelijk terug te zien in de geografie van de stad. Daarvoor moeten we wel terug naar de 19e eeuw. De stad moest uitbreiden buiten haar oude grachten om de bevolking te kunnen huisvesten. Dwars door het dorp liep de Laan van Meerdervoort met aan de ene kant veel duingronden en aan de andere kant voornamelijk veengronden. De eerste geldt als een veel betere ondergrond voor het bouwen van huizen. Zo werden er grote statige panden gebouwd op de duingronden aan de noord- en westkant van het centrum. De goedkope volksbuurtjes ontstonden juist op de veengronden aan de oost- en zuidkant. Hiermee werd ook het verschil tussen een Hagenaar en een Hagenees geboren.

Tegenwoordig is deze dualiteit ook nog zichtbaar in de stad. De Laan van Meerdervoort markeert nog steeds het verschil tussen veen en duin, en daarmee ook tussen Hagenezen en Hagenaars. In de huidige coronacrisis is dit ook nog steeds zichtbaar. Zo worden de armere wijken waar de Hagenezen wonen harder getroffen dan de rijkere wijken met Hagenaars. Het stadsdeel waarin de beruchte Schilderswijk ligt, kende eind september driemaal zoveel besmettingen als de stadsdelen waarin de luxe hausarbeit schreiben lassen Vogelwijk en het Statenkwartier liggen.

De economische verschillen, hoewel nog steeds zichtbaar, zijn echter wel een beetje vervaagd. Daarom is er een nieuwe definitie bijgekomen van de twee inwonersnamen. Hagenezen zijn nu de inwoners die geboren en getogen zijn in de stad, en Hagenaars de inwoners die pas later verhuisd zijn naar Den Haag.

Nu vraag je je misschien af of ik mezelf zie als een Hagenaar of Hagenees. Als je strikt naar de definitie kijkt ben ik eigenlijk meer een Hagenaar. Mijn familie komt van de duingronden, en echt getogen in de stad ben ik niet helemaal. Maar toch zing ik wel graag uit volle borst mee met Oh Oh Den Haag als ik in de kroeg sta Statistik Nachhilfe. Zo ben ik dus een beetje van beide. 


Kopfoto: Vera de Kok, Wikimedia Commons
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Haagse_Harry_statue_Grote_Markt_-_1.jpeg