Sinds ik regelmatig het spel Geoguessr speel, weet ik dat rijrichting een belangrijk kenmerk is om een land te herkennen. Zo lijken bijvoorbeeld Australië en de Verenigde Staten qua landschap vaak erg op elkaar, maar kan je ze onderscheiden doordat ze in Australië links en in de VS rechts rijden. Maar hoe komt het eigenlijk dat sommige landen rechts en andere landen links rijden?

In het begin van de 20^e eeuw was er in Europa zeker nog geen overeenstemming over de rijrichting. De delen die door Napoleon overheerst waren reden veelal rechts, terwijl er in Oostenrijk-Hongarije en Portugal links werd gereden en in Italië de steden zelf de rijrichting mochten bepalen. Langzaam maar zeker wisselden echter steeds meer gebieden naar rechts rijden en mede dankzij de overheersing van Nazi-Duitsland werd er na de Tweede Wereldoorlog bijna overal op het vasteland van Europa rechts gereden. Er was één uitzondering: Zweden. Pas in 1967 ging het land over op rechts rijden. Vandaag de dag zijn er nog maar vier landen in Europa die links rijden: het Verenigd Koninkrijk, Ierland, Malta en Cyprus. Alle vier vielen ze onder Britse invloedssferen, iets wat ook terug te zien is in de rest van de wereld.

In de tijd dat de Engelsen zo’n beetje een kwart van de wereld in bezit hadden, reden alle Britse koloniën links. Sinds de dekolonisatie zijn sommige landen zoals Nigeria en Ghana om praktische redenen (omliggende landen rijden rechts) van kant gewisseld, maar het merendeel van de voormalige Britse koloniën rijdt nog altijd links. Ook Portugese koloniën reden van oudsher links, maar toen Portugal zelf in 1928 van kant wisselde, volgden de meeste koloniën ook.

Een uitzondering hierop was de microstaat Macau, wat vanwege de goede banden met het nabije Hong Kong links bleef rijden. Macau werd in 1999 door Portugal aan China overgedragen, maar rijdt nog altijd links. De verandering van rijrichting tussen China en Macau wordt op een creatieve manier geregeld. Auto’s rijden aan de ene kant de brug op om via een bochtige constructie vervolgens aan de andere kant van de weg uit te komen.

Misschien wel het meest interessante land bij dit thema is Japan. Japan is namelijk nooit gekoloniseerd geweest, maar rijdt ook links. Dit komt doordat het tijdens het aanleggen van de eerste tram- en spoorlijnen rond 1870 technische steun van Engeland kreeg en aangezien de treinen en trams in Engeland links reden, gebeurde dit ook in Japan. Toen de auto in Japan opkwam was de keuze voor links dan ook snel gemaakt. Toch heeft ook een deel van Japan een periode rechts gereden. Na de Tweede Wereldoorlog kwam het prefectuur Okinawa, in het zuiden van Japan, onder controle van de Amerikanen. De Amerikanen vonden het nodig om zich zelfs met de rijrichting van het gebied te bemoeien en veranderden de rijrichting naar rechts. Pas in 1978, zes jaar nadat de Amerikanen Okinawa terug hadden gegeven aan Japan, werd de oorspronkelijke rijrichting weer hersteld.

In de laatste jaren is er nog maar één land geweest dat van rijrichting is gewisseld en dat is Samoa. Een oude bekende, want dit is ook het land dat het aandurfde om van tijdzone te wisselen en een gehele dag over te slaan (lees het artikel hier). Samoa, een oorspronkelijk Duitse kolonie, wisselde in 2009 van rechts naar links rijden. Reden hiervoor was dat de mensen in het land hierdoor goedkopere auto’s met het stuur aan de rechterkant uit handelspartners Australië en Nieuw-Zeeland konden kopen. De regering liet er geen gras over groeien en stelde zelfs een 3 dagen durend verbod op alcoholverkoop in om de overgang zonder ongelukken te laten verlopen.

Of er nog meer landen in de toekomst Samoa volgen en van rijrichting wisselen is nog maar de vraag. Veel landen zien het vooral als een kostbare operatie die weinig oplevert. En dus is de tijd dat elk land aan dezelfde kant van de weg rijdt nog ver weg en blijft je potje Geoguessr gelukkig nog wat makkelijker.

Bron kopfoto: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Countries_driving_on_the_left_or_right.svg