Kennen we hem nog? Moammar Mohammed al-Qadhafi, in de Nederlandse media beter bekend als Khadaffi. De leider van Libië die tijdens de Arabische Lente van 2011 werd afgezet en omgebracht. Jongeren kennen hem vooral van deze Arabische Lente, toch waren er incidenten tijdens zijn regeringsperiode die zacht uitgedrukt opmerkelijk zijn te noemen. Zo had hij een voorstel gedaan aan de Verenigde Naties om Zwitserland op te delen onder Frankrijk, Duitsland en Italië.

Toen ik dit feitje voor het eerst las, had ik zoveel vragen. Waarom Zwitserland, een van de meest neutrale staten van de wereld en hoe komt dit land, dat geen toegang heeft tot de zee, in een conflict met Libië? Om dit te begrijpen starten we in juli 2008, Hannibal al-Qadhafi, de zoon van Moammar, en zijn partner worden opgepakt in Genève op verdachtstelling van mishandeling van twee bedienden. Nadat een borg van rond de 312.500 euro betaald was, werd het koppel na twee dagen vrijgelaten.

Dit bleef niet zonder reactie van het Libische regime. Twee Zwitserse zakenmannen werden opgepakt voor het hebben van onregelmatigheden in hun visums, lokale subsidies voor Zwitserse bedrijven als Nestlé en ABB werden bevroren, vluchten tussen Libië en Zwitserland werden geschrapt en Libische olie werd niet meer naar Zwitserland geëxporteerd. De Libische autoriteiten eisten een officieel excuses van de regering van Zwitserland, aangezien de trots en de eer van het Libische volk zou zijn geschonden.

Een jaar later op de G8 top in Italië maakte al-Qadhafi zijn eisen duidelijk. Zwitserland moet worden verdeeld langs de taalgrenzen en de gijzelneming moet stoppen van de verschillende nationaliteiten van de wereld maffia die Zwitserland is. De Verenigde Naties moesten dit voorstel toch verwerpen op basis van het principe dat geen lidstaat van de V.N., het bestaan van een ander lidstaat mag bedreigen. Ook zei de Libische leider dat hij Zwitserland zou opblazen als hij kernwapens had gehad.

Het voorstel werd naast een nationale verontwaardiging met een hoop satire ontvangen. Waarom heeft Oostenrijk geen recht op een stukje Zwitserland en Franstalige inwoners die het niet zagen zitten om onderdeel te worden van Frankrijk vroegen zich af of het Franstalige deel van Zwitserland niet aan Quebec gegeven kon worden. Toch besloot de toenmalige president naar Tripoli te vliegen en een officieel excuses aan te bieden om de spanningen te bedaren, ondanks hevige kritiek hierop.

Echter zouden de spanningen nog tot 2010 voelbaar zijn. Pas in dat jaar werden de twee Zwitserse zakenmannen toegestaan om te vertrekken uit Libië. Waarvan één een gevangenisstraf van 4 maanden had uitgezeten. Ook riep al-Qadhafi in een speech in 2010 een algehele jihad uit tegen Zwitserland, toen er uit in een bindend referendum in 2009 voor een minarettenverbod werd gestemd in de Alpenstaat. 

Ook de Zwitserse regering bleef niet actieloos, 188 Libiërs werden op een zwarte lijst gezet en mochten niet meer reizen door het schengengebied. Als gevolg hiervan werd iedereen uit het schengengebied ook verboden om naar Libië te reizen, dit heeft de Libische regering binnen een maand weer opgeheven. 

Al met al, de relatie tussen Libië en Zwitserland was erg bewogen. Of moet ik zeggen de relatie tussen al-Qadhafi en Zwitserland? Na de val van zijn regime zijn er geen incidenten meer geweest tussen de twee landen.

Bronnen

Bachmann, H. (2009, 25 september). Gaddafi’s Oddest Idea: Abolish Switzerland. Geraadpleegd op 14 maart 2022, van https://web.archive.org/web/20110626040309/https://time.com/time/world/article/0,8599,1926053,00.html

De Coster, L. (2008, 24 juli). Represailles van Libië tegen Zwitserland na arrestatie zoon Khadafi. Geraadpleegd op 14 maart 2022, van https://www.mo.be/artikel/represailles-van-libie-tegen-zwitserland-na-arrestatie-zoon-khadafi 

Tages Anzeiger. (2010, 22 februari). «Tragisch, dass Max Göldi für die Affäre um Hannibal Ghadhafi den Kopf hinhalten muss» – News Ausland: Naher Osten & Afrika – tagesanzeiger.ch. Geraadpleegd op 14 maart 2022, van https://web.archive.org/web/20100225033951/http://www.tagesanzeiger.ch/ausland/naher-osten-und-afrika/Tragisch-dass-Max-Goeldi-fuer-die-Affaere-um-Hannibal-Ghadhafi-den-Kopf-hinhalten-muss/story/10771178 

Afbeelding

By Maix, Alexrk2, and Spesh531 – File:Blank map of Europe.svg, File:Switzerland Gaddafi Map-English.png, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?cu