“aw fur coat and nae knickers”
Amsterdammers peinzen er niet over om Rotterdam te bezoeken en Rotterdammers nemen het woord Amsterdam niet eens in de mond maar zeggen liever 020. Nederland is zeker niet het enige land met een dergelijke rivaliteit tussen steden. Tussen vele hoofdsteden en tweede grootste steden schuurt het vaker, wat meestal veroorzaakt wordt doordat de hoofdstad meer aandacht krijgt. Alleen tussen twee Schotse steden, Edinburgh en Glasgow, heeft het conflict wel een erg bijzondere oorzaak.
De wortels van de rivaliteit tussen Edinburgh en Glasgow, ofwel Auld Reekie en Green Old Place, liggen in 1656 rondom een conflict over, jawel, brood. In dit jaar sprak het stadsbestuur van Glasgow namelijk haar zorgen uit over de kwaliteit van het brood dat de bakkers in de stad bakten. Hier ontstond tussen de bakkers in Glasgow onderling ruzie over, en hier leken ze niet uit te komen. Dit veranderde echter toen twee bakkers uit Edinburgh aanboden om brood te leveren aan Glasgow, wat voor veel woede zorgde in Glasgow. De rivaliteit is sindsdien niet meer weg te denken.
Deze rivaliteit is doorgedrongen in alle aspecten van het dagelijks leven van cultuur tot business tot sport. In het hedendaagse leven gaat de rivaliteit voornamelijk over de grote verschillen tussen de steden. Zo presenteert Edinburgh zich als een mooiere, verfijndere en zakelijkere stad terwijl Glasgow gezien wordt als hipper, vriendelijker en rauwer. De steden weten zich goed tegen elkaar af te zetten. Vooral de Glaswegians gebruiken hier mooie spreuken voor. Zo heb je het “aw fur coat and nae knickers” (wel een bontjas, geen onderbroek), wat gaat over de duur uitziende buitenkant die alleen maar schijn is. Ook heb je nog “You’ll have more fun at a Glasgow funeral than an Edinburgh wedding”, waarvan de betekenis direct duidelijk is. Andersom hebben de inwoners van Edinburgh, voor zover te vinden, geen krachtige leuzen over de Glaswegians. Wel wordt Glasgow en haar inwoners vaak als gewelddadig en cultuurloos afgeschilderd.
De strijd tussen Edinburgh en Glasgow is verder ook uniek in de Engelstalige wereld omdat het één van de oudste is. In Groot-Brittannië is het ook een van de sterkste competities tussen steden. Dit komt deels omdat er niet heel veel competities tussen steden zijn. Londen heeft een dusdanig overwicht dat daar door vele steden niet tegenin gegaan wordt. De competitie die er wel is, bijvoorbeeld tussen Cambridge en Oxford, beperkt zich doorgaans tot het universiteitsleven.
Het is echter niet dat deze competitie tussen de Edinburgh en Glasgow niet onverzoenbaar is. Zo identificeren de inwoners van beide steden zich ook in steeds grotere mate alleen als Schot, en niet als Brit. Dat gaat dan ook meer over een rivaliteit op grotere schaal: steeds meer Schotten zouden Schotland graag als onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk zien. Maar die rivaliteit is alweer een historie op zichzelf. Wil je hier meer over weten? Kijk dan deze aflevering van Toms Schotland: https://www.npostart.nl/VPWON_1317870
Bron kopfoto: Frank Winkler via Pixabay