Allemaal komen we zo nu en dan op het Utrecht Science Park. Of het nu is omdat je er woont, om je college bij te wonen, een studieplek te vinden, bij de verenigingskamer langs te gaan of te sporten;  het Utrecht Science Park heeft meerdere functies voor studenten en andere bezoekers van de campus. Als innovatief centrum van Nederland wil het Utrecht Science Park voorop lopen als het om nieuwe ontwikkelingen gaat. Deze drang naar perfectionering blijkt uit de omgevingsvisie 2040 die is opgesteld voor de campus. Wij als geografen en planologen zijn ons bewust van de hoeveelheid werk die zit in het opstellen van zo’n visie. Wie zich hier ook bewust van is, is Mieke de Bruin. Al vanaf het eerste moment, toen het project nog in de kinderschoenen stond, is zij betrokken bij het ambitieuze plan om de campus te transformeren.

Laten we eerst kort Mieke introduceren. Ze begon haar studie ook op wat toen nog de Uithof heette. Daar haalde zij haar diploma in international studies voordat ze uiteindelijk als zelfstandig ondernemer aan het werk ging. Ze werd toen gecontacteerd door de directeur van Stichting Utrecht Science Park met de vraag om te helpen van de Uithof een waar science park te maken. Vol goede moed trad ze daar in dienst, eerst tijdelijk, maar uiteindelijk werd haar een langer contract aangeboden en sindsdien is ze volwaardig deel van de stichting. Als een echte aanpakker vindt ze het soms lastig te accepteren dat veel zaken, zoals het opstellen van de omgevingsvisie, zoveel tijd vergen:  ‘’Iedereen die mij een beetje kent weet: ongeduld is my middle name. (…), Ik ben in Rotterdam geboren en houd van de mouwen opstropen.”

Al vrij snel nadat we het interview beginnen geeft Mieke aan dat ze graag wil benadrukken hoe gecompliceerd en soms gevoelig de discussie rondom het Utrecht Science Park kan zijn. Er zijn namelijk veel belanghebbenden betrokken bij de visie en dit maakt tot een compromis komen er niet makkelijker op. Eigenlijk is er simpelweg sprake van oude Nederlands polderpolitiek, er moeten altijd compromissen komen en iemand zal moeten meebewegen. ‘’Je bent net bamboe; de hele dag ga je heen en weer’’. Er zijn vier werkgroepen als vertegenwoordigers van belangen opgericht die ieder een eigen portefeuille kregen: slimme mix, mobiliteit, groen en energie. Dit laat al de prioriteiten zien van de visie, maar Mieke geeft wel aan dat ze graag zou zien dat er ook een rangorde binnen deze werkgroepen komt. De belangen conflicteren namelijk regelmatig, en hoe wordt er dan bepaald wie de overhand krijgt?

Mobiliteit

‘’Zoals het was dat gaat gewoon niet meer. Dus de auto achter het gebouw zetten en vanuit je auto twee stappen het universiteitsgebouw in dat gaat niet meer lukken’’.

Bereikbaarheid van het Utrecht Science Park is een van de prioriteiten. Er worden dan ook een aantal projecten op het gebied van mobiliteit gepland. Er wordt gestart met het ‘laaghangend fruit’, bijvoorbeeld  door knips in de wegen in te voeren, waardoor sluipverkeer voorkomen kan worden. Er wordt onderzocht of er een nieuwe P&R bij kan komen aan de westkant. Dit is deel van de strategie om auto’s aan de randen af te vangen en reizigers daarna op een andere manier de ‘last mile’ af te laten leggen. Wel is het hierbij essentieel dat de transportmogelijkheden op de last mile ook echt voldoende zijn , anders zal de strategie niet werken. In de periode na corona zal er meer hybride  gewerkt worden, waardoor er minder autoverkeer zal zijn. Dit biedt een kans om mobiliteitsproblemen op te lossen. ‘’Mijn vermoeden is dat vijf dagen in de week op kantoor zijn niet altijd meer hoeft. Of ik ga bijvoorbeeld later naar kantoor of vroeger naar huis om de file te vermijden. Meer thuiswerken is echter niet voor iedereen realistisch. Personeel in het ziekenhuis en de laboratoria zullen nog wel vaak naar het Utrecht Science Park komen. Een goede afstemming tussen komen en gaan van de werknemers, studenten en bezoekers blijft nodig om zo goed mogelijk met de mobiliteitsdruk om te gaan

Om reizigers vanuit het oosten beter te bedienen, wordt onderzocht of Station Lunetten omgetoverd kan worden tot een intercitystation. Niet langer zullen deze reizigers langs het Utrecht Science Park sjezen naar Utrecht Centraal om vervolgens weer met het OV een stuk terug te reizen. Een tram  vanaf station Lunetten naar het Utrecht Science Park  kan dienen om de last mile snel af te leggen.

Er wordt ook gekeken of de fietsverbinding tussen het Utrecht Science Park en station Bunnik verbeterd kan worden. Dat lijkt iets simpels, maar de werkelijkheid is weerbarstiger. De bewoners van een woonwijk in Bunnik maken bezwaar tegen een (grotere) stroom fietsers door hun wijk. En ook het verbeteren van het fietspad is niet eenvoudig. Mieke illustreert hier mooi hoe de verschillende belangen in conflict komen: ‘’Een stuk fietsen door Amelisweerd? Dan zegt de verpleging van UMC: in de winter is het daar 5 uur donker, ik ga daar  niet doorheen fietsen, dat vind ik doodeng. Ik wil het wel maar dan moet het fietspad beter en dan moeten er ook lantaarnpalen komen. Ho ho zegt Utrechts landschap we willen geen lantaarnpalen, want dat is lichtvervuiling en niet wenselijk voor de biodiversiteit.

Supermarkt

“De supermarkt komt eigenlijk pas als er een bepaald aantal mensen is, anders is het gewoon niet rendabel”. Dit vormt een lastige situatie want er komen ook niet zo snel meer bewoners als het niveau van voorzieningen laag blijft. Een kip of het ei situatie. Ondanks dat er dagelijks zo’n 70.000 mensen op de campus komen blijkt uit onafhankelijk onderzoek dat het meer rendabel is om eerst een nieuwe supermarkt op de Archimedeslaan te bouwen. Op het Utrecht Science Park komt er op langere termijn richting 2027 of 2028 pas een echte supermarkt.

Energie

‘’De hele Utrecht Science Park zou in de toekomst wel zelfvoorzienend willen zijn en wil daar ook wel een slag in maken. Daar is niemand tegen. Alleen hoe moet je dat dan doen?’’ De meeste daken op de campus liggen al vol met zonnepanelen maar er zou ook nog een windmolen bij komen, alleen waar dat kan is nog de vraag. Hier zien we een klassieke NIMBY vanwege de slagschaduw, uitzicht vervuiling, veiligheid, geluidsoverlast etcetera. Hier komt ook het behoud van het groen op het Utrecht Science Park in beeld. Belangrijk daarbij is om te onthouden hoe groot onze faculteit diergeneeskunde is. ‘’Mensen zien veel groen op de luchtfoto en denken dat je daar kunt bouwen… Maar daar lopen de schapen of de paarden en die ruimte is echt ook nodig.’’ Er wordt wel naar gekeken hoe er een optimale combinatie kan komen van alle doeleinden, maar dit kost veel tijd. Er zijn voor elk stukje grond vier opties, maar je kunt er uiteindelijk maar één kiezen. ‘’Ik zou best wel iemand van jullie studie aan boord willen hebben gehad bij de omgevingsvisie. Het zou top zijn als iemand het optimum kan bepalen.’’ Het is altijd de uitdaging om het meeste te halen uit de grond die je hebt.

Innovatie

Het science park is meer dan alleen een universiteitscampus. Het is  een plek waar kennisinstellingen en bedrijven samen komen. Voor innovatie is eigenlijk nabijheid en toeval nodig vertelt Mieke. Als mensen uit verschillende vakgebieden en perspectieven samen praten over hetzelfde onderwerp zien ze daar heel verschillende dingen in. En vanuit het combineren van deze kennis ontstaan nieuwe ideeën. Wat innovatie betreft zet het Utrecht Science Park in op life sciences. Dat houdt in dat er veel samenwerking en uitwisseling van kennis  is tussen de bedrijven op het Science Park, de universiteit, en het UMC. 

Afsluiting

Er zal wel overlast zijn van de toekomstige bouwplannen op het Utrecht Science Park maar Mieke blijft optimistisch. Ze proberen namelijk een goede balans te vinden tussen leefbaarheid en de nieuwe constructie en projecten op het Utrecht Science Park. ‘’Het moet ook een beetje levendig blijven en kleurrijk’’. En erger dan het aanleggen van de tramlijn zal het niet meer worden.

Op de vraag wat ze nog mee wilde geven aan ons ‘’Ik daag de lezer wel uit om na te denken over de verschillende invalshoeken en welk belang prioriteit moet krijgen. Als iemand daar ideeën over heeft sta ik daar wel voor open want dat vind ik wel interessant.’’ Dus mocht je dit lezen en je mening willen delen over wat jij vindt dat voorrang moet krijgen op het Utrecht Science Park  kun je Mieke mailen: mieke.debruin@utrechtsciencepark.nl

Omslagafbeelding: Moyogo, wikimediacommons: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Utrecht-Uithof,_from_CambridgeLaan_01.jpg

De omgevingsvisie is hier te vinden: https://omgevingsvisie.utrecht.nl/gebiedsbeleid/gebiedsbeleid-wijk-oost/omgevingsvisie-deelgebied-utrecht-science-park-2040/