Bahria town: ‘a functioning state within a non-functioning one’
In Rawalpindi, buurstad van de Pakistaanse hoofdstad Islamabad, bevindt zich een exclusief paradijs voor de Pakistaanse upper class. Bahria Town is de grootste van de vele gated communities in het land. Een statige poort met slagbomen vormt de entree van dit afgezonderde stukje Pakistan. Waar Taliban-offensieven, extreem frequente stroomuitval en criminaliteitsgolven de rest van het land in hun greep houden, is Bahria Town een baken van rust voor de welgestelde Pakistani.
De inwoners van de afgezonderde elitewijk, dat zijn er bijna een miljoen, hebben over voorzieningen niets te klagen. Behalve dat het er volhangt met bewakingscamera’s , telt Bahria Town meerdere ziekenhuizen, supermarkten, scholen, brandweerkazernes, moskeeën, water- en elektriciteitsvoorzieningen en vuilnisophaalwagens. Hiermee is deze zogenaamde ‘mega gated community’ praktisch zelfvoorzienend. In tegenstelling tot de centrale Pakistaanse staat, functioneert Bahria Town wel naar behoren, zo menen de inwoners. Hier zijn mensen wél veilig en valt de stroom niet om de haverklap uit. De Amerikaanse krant Los Angeles Times sprak zelfs van ‘a functioning state within a non-functioning one’. Je zou ook kunnen spreken van een stad zonder burgemeester. De eigenaar van Bahria Town, Malik Riaz Hussain, bouwt de huizen, verkoopt de grond en runt alle voorzieningen, in ruil voor een lokale belasting. Niets is blijkbaar te gek voor deze vastgoedtycoon (wiens zoon overigens een vermelding in de Panama Papers op zijn naam heeft staan). Om zijn eigen speelgoedstad nog meer gestalte te geven, heeft hij onder andere een golfbaan, een luxe bioscoop, een dierentuin en een replica van de Eiffeltoren laten bouwen. De inwoners vinden het allemaal even geweldig.
Gated communities komen natuurlijk in meerdere landen voor, maar het exorbitante Bahria Town is toch van een andere orde. Met bijna 1 miljoen inwoners en volledige zelfvoorziening is het letterlijk een staat binnen een staat. Ondanks dat Bahria Town als ministaat eigenlijk beter functioneert dan Pakistan zelf, is een gated community van een dergelijke omvang natuurlijk geen goede zaak. Het is een geïsoleerd ecosysteem met mensen van eenzelfde sociaaleconomische achtergrond. De afstand tussen arm en rijk in het land zal alleen maar groter worden, zeker als de rijken in een staat leven die wél functioneert. De energie die in Bahria Town verbruikt wordt, voedt bijvoorbeeld het tekort in de rest van het land. Daarnaast heeft de bouw van de mega gated community voor enorme beschadigingen aan het milieu gezorgd. Zo is er veel landbouwgrond verwoest en is de verkeersuitstoot tot grote hoogte gestegen. Bovendien heeft Hussain de grond voor zijn fantasiestad op verdachte wijze weten te verkrijgen door zijn banden met het Pakistaanse leger, dat zeer machtig is in het land. Alhoewel de Pakistaanse overheid dus wellicht een voorbeeld kan nemen aan het functioneren van Bahria Town, moet het bestaan van deze gated community absoluut niet worden verheerlijkt.