De Zwarte Pieten Discussie: Waarom mijn broertje (6) het verstandigst is…
Als kind stond ik elk jaar lachend en zwaaiend aan de kade. Meestal zo’n 2 weekenden voor 5 december kwam hij aan: de man met de mijter. Hij kwam niet alleen, maar werd gevolgd door een groot gezelschap van zwarte pieten. Mijn moeder, donker gekleurd, was ook gek van de pieten en de sint maar het meest was ze weg van de glimlach op mijn gezicht. Maar toch bleef mijn moeder verlangen naar de kerstman, die zij in Australië uit haar jeugd kende en dus was het na mijn zusjes 7e verjaardag tijd om haar te vertellen dat de goedheiligman niet bestaat en over te stappen op het uitgebreid vieren van het kerstfeest.
Maar, helaas voor mijn moeder werd mijn broertje geboren en zaten we in elk geval nog 7 jaar vast aan het sinterklaas. Inmiddels is hij 6 en hebben we nog 2 5-decembers met een trouwe kijker van het Sinterklaas Journaal in het vooruitzicht. Mijn broertje is geen dom jongetje. Toen ik op m’n 18e Zwarte Piet speelde op mijn werk op 5 december, kwam ik hem tegen in het winkelcentrum. Hij sprak de wijze woorden: “Piet, jij hebt dezelfde stem als mijn zus… maar die is aan het werk dus die is er nu even niet”. Toen we doorhadden dat hij de link niet legde tussen mijn stem en de Piet, besloot mijn moeder dat ik het pietenpak aan moest houden en diezelfde avond de cadeautjes aan de deur moest komen brengen. Daarna glipte ik snel naar de douche om de schmink van mijn gezicht te halen. Eenmaal beneden zei hij: “Jade, je gelooft het nooit, er was net een zwarte Piet aan de deur. Een meisje, ze had dezelfde stem als jij! Gek he”. Ik knikte bevestigend en sloot aan bij de thee om de cadeautjes uit te pakken.
De laatste paar jaren is er zoveel te doen geweest om Sinterklaas en het Sinterklaas Journaal. Voor- en tegenstanders van zwarte piet maakten elkaar al mentaal kapot, nog voor de pepernoten medio augustus in de supermarkt verschenen. In de online ring worden in de rechterhoek op facebookpagina’s als: ‘Zwarte Piet moet Blijven’ en ‘Pietitie’, tegenstanders van onze zwarte piet massaal gedeporteerd naar ‘hun eigen land’ en worden bekende Nederlanders m.b.v. false quotes de hemel in geprezen of afgeslacht. In de linkerhoek vinden we de anti-pieten pagina’s als: Zwarte Piet is Racisme, waarop de discussie een stuk genuanceerder lijkt. Met behulp van krantenartikelen, informatie over verschillende stichtingen etc. wordt op deze pagina de discussie op een beschaafde manier aangejaagd. De enigen die op deze pagina anderen proberen te deporteren zijn de voorstanders van Zwarte Piet die zo nu en dan onder een post steken onder water proberen te geven als:
“Wij zijn niet racistisch, zwarte piet is zwart door de schoorsteen en als dat je niet bevalt dan rot je toch lekker op?!”
Ik moet daar wel een beetje om lachen. Een ander argument om het pro-kamp op de been te houden gaat over de aard van het feestje(pun intended): de Kinderen. Steeds meer Nederlandse media zoals RTL doen Zwarte Piet in de ban en volgens het pro-kamp zijn het de kinderen die hieronder lijden. Het Sinterklaas journaal gooide het over een iets andere boeg. Voor wie geen fan is van Dieuwertje blok en dus niet meer kijkt, hieronder even een korte samenvatting:
Ik nam de proef op de som en tijdens de intocht van Sinterklaas nam ik naast mijn broertje plaats op de bank. Omdat hij op zijn vierde al kon horen dat mijn stem en die van de Piet gelijk waren, ging ik ervan uit dat hij, nu hij 2 jaar ouder was, nog alerter zou reageren op de witte pieten en roetveeg pieten tussen de traditionele pieten. We waren nog geen 10 minuten into de uitzending of mijn vermoeden werd bevestigd: “Ehm Jade, waarom is die Piet niet zwart?”. Ik legde het uit zoals het op het Sinterklaas Journaal ook werd verteld: “Eh, ze hebben een ring weet je nog? Daarmee kunnen ze door de voordeur voor als ze niet door de schoorsteen durven! Dan worden ze ook niet vies van de schoorsteen,” waarop hij antwoordde: “oh oké, maar waarom hebben die andere dan wel vlekken?” ik dacht snel en antwoordde: “die gaan alleen soms door de schoorsteen, maar soms zijn ze moe en dan nemen ze de voordeur”. Hij knikte dat hij het begreep en ging ongestoord verder met TV kijken, maar ik had nog niet genoeg informatie voor mijn onderzoek dus ik besloot door te vragen: “maar wat vind je daar dan van, dat ze niet meer allemaal zwart zijn?”. Hij keek me strak aan en zei: “daar kunnen ze niks aan doen, als ze niet meer door de schoorsteen willen, ik vind dat niet erg… ik zou dat ook niet durven”. Hij was tevreden met mijn uitleg en de kleur van de pieten interesseerde hem niet, zo lang ik het maar naar hem kon verantwoorden. Natuurlijk is mijn onderzoek met 1 participant niet helemaal empirisch, maar na observatie van een grotere groep klasgenootjes van mijn broertje, geloof ik dat ik hier wel een voorbeeld, wat voor een grotere groep geldt, te pakken heb.
Het argument dat de kleur van Zwarte Piet belangrijk is voor de kinderen is onzin. Persoonlijk denk ik dat er wel kinderen zijn die zeiken over de kleur van de Pieterbaas, maar deze zijn onbetwist beïnvloed door de conservatieve denkwijze van hun ouders. De kinderen worden door hun ouders op dusdanige wijze ingezet als middel om argumenten te kunnen voeren in een discussie waarin racisme vaak toch de boventoon voert en dat vind ik ronduit ziekelijk. Ik vind niet per definitie alle blanken racisten en voor wie dat niet gelooft kan dat hier terug lezen. Volgens mij heeft nog altijd iedereen het recht op zijn eigen feestdagen, herdenkingsdagen of wat dan ook. Het doel van het anti-zwartepietenkamp is geloof ik ook niet dat we ons feestje niet meer mogen vieren, alleen dat het moet worden aangepast. Persoonlijk moest ik tijdens de afgelopen intocht ook even slikken toen ik in plaats van ‘Sinterklaasje kom maar binnen met je knecht’ opeens hoorde: ‘Sinterklaasje kom maar binnen met je piet’, maar na nog geen 10 seconden vragend naar mijn zusje te hebben gekeken, vond ik het wel prima. Ik heb geen tijd en geen zin om eindeloze discussies te voeren over de vraag of de pieten nog geschminkt moeten worden en als dat dan wel moet in welke kleur of hoeveelheid dat dan moet zijn.
Ik snap alle ophef niet zo want het kinderfeest, dat is voor iedereen. Zo vertelde je dat toch? Nou, en als niet iedereen zich welkom voelt en zelfs moet worden uitgezet als het hem niet bevalt, misschien is het feestje in haar huidige vorm dan toch niet helemaal voor iedereen. Tijden veranderen en het Sinterklaasfeest is daaraan onderhevig. Waarom is het dan zo dat volwassen mensen anno 2016 nog moeten janken en schreeuwen en stampvoetend moeten roepen dat ze RTL gaan boycotten en Geogina Verbaan op de stoomboot naar Spanje moeten zetten, omdat een mythische figuur waarin zij al sinds hun 8e levensjaar niet meer geloven een andere kleur schmink aangemeten krijgt? Denk even goed na hoe debiel dit klinkt. Vooral in de wetenschap dat mijn broertje van 6 vanavond stil en kalm naar het Sinterklaas Journaal heeft gekeken zonder ook maar enige ophef…