De Kerstvakantie staat weer voor de deur. De tijd waarin de meeste van ons studenten terug zullen gaan naar hun ouders om daar van de verplichte gezelligheid te genieten. Weer even ‘’thuis’’ in je oude woonplaats, een klein dorp, een troosteloze Vinexwijk of een grote stad. In mijn geval is het een (klein) dorp, Lunteren, waar ik overigens nog steeds woon. Over het leven en opgroeien in een klein dorp schreef Paul Simon in 1975 het nummer ‘My Little Town’ (op basis van de jeugdervaringen van zijn compagnon Art Garfunkel, maar dat terzijde). Naar de tekst kijkend is hij veelal erg negatief over het opgroeien in het dorp. Aan de hand van een paar delen van de tekst van dit nummer zal ik gaan kijken wat er bedoeld wordt en deze tekst analyseren aan de hand van mijn ervaringen. Misschien niet helemaal wat je gewend bent van ons, maar hopelijk vinden jullie het leuk!

‘In my little town, I grew up believing
God keeps an eye on us all,
and He used to lean upon me
as I pledged allegiance to the wall.
Lord I recall,
my little town.’

Het eerste couplet is toevalligerwijs erg van toepassing op mijn eigen dorp, gezien de ligging in het midden van de roemruchte bible belt. Voor mij persoonlijk is het minder van toepassing, maar in de regio speelt de kerk nog altijd een centrale rol in het (sociale) leven van mensen. De 7 kerken op ongeveer 13.000 mensen zegt in die zin al genoeg. De strengere kerken vormen ook een vrij gesloten op zichzelf staande gemeenschap waar het bezit van een televisie nog altijd ongewenst is. Deze mensen groeien dus ook ten dele op afgezonderd van anderen en andere visies. Het beeld van Paul Simon bestaat dus nog altijd. Maar dit kerkelijke leven heeft ook wel voordelen; kerkelijke mensen zijn over het algemeen actiever in vrijwilligerswerk en mantelzorg, en vormen belangrijke gemeenschappen binnen een dorp (NOS, 2018).

‘And after it rains, there’s a rainbow
and all of the colours are black
it’s not that the colours aren’t there.
It’s just imagination they lack,
everything’s the same
back in my little town.’

Simon lijkt te doelen op de conservatieve en vaak weinig-creatieve instelling in het kleine dorp. Dit is een veelgehoorde klacht over de regio, de zogenaamde kortzichtigheid die er zou zijn. Conservatief denken is aanwezig in dorpen (zeker in de bible belt), maar zo dramatisch als de bewoordingen van Simon zou ik het toch niet willen stellen. Ook in dorpen is een hoop creativiteit te vinden, en ook verbeeldingskracht is weldegelijk aanwezig. Om er altijd maar vanuit te gaan dat alle creatieve mensen in de stad zouden wonen is naïef en simpelweg niet waar, al is het vaak wel lastiger om echt creatief te zijn in een dorp en wordt het soms minder gewaardeerd. De ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ mentaliteit is duidelijk aanwezig en dat hoort wel gewoon bij een dorp in mijn optiek. Of deze mentaliteit positief of negatief is, is voor jullie zelf om te bepalen.

‘Nothing but the dead and dying
back in my little town’

Het refrein duidt weer op het feit dat er weinig verandert in een dorp, alles gaat op dezelfde doodgewone manier. De vraag is of dit nou wel echt een probleem is. In de huidige tijd van oneindige groei en economisch individualisme moet altijd alles maar veranderen en groeien, terwijl steeds meer mensen zich eenzaam voelen en overbelast raken. Een beetje doodsheid zou eigenlijk wel goed zijn voor iedereen zo af en toe, maar dat ga ik een gemiddelde zakenman niet uitgelegd krijgen vrees ik.
Het refrein refereert ook aan de ‘dying’ in het dorp, wat natuurlijk te vertalen is naar de vergrijzing die in steeds meer gebieden aan de orde komt. Dit is wel een groot probleem in veel dorpen: jonge mensen trekken weg, de oudere bevolking wordt verhoudingsgewijs groter. De levensvatbaarheid van dorpen neemt af, al zien we af en toe wel wat veranderingen in deze trend. Flexibeler werk, veranderingen in mobiliteit en belachelijke huizenprijzen zorgen ervoor dat wonen in een meer perifere regio aantrekkelijk kan zijn (NOS, 2018). Desondanks is vergrijzing een groot probleem, en blijft het punt van Simon dus zeker staan.

‘In my little town,
I never meant nothing
I was just my father’s son.
Saving my money,
dreaming of glory.
Twitching like a finger
on a trigger of a gun.’

In een dorp ben je altijd de zoon/dochter van, gezien de kans groot is dat andere bewoners van het dorp je ouders wel kennen. Dit zorgt ervoor dat mensen bij voorbaat al een beeld van je hebben, wat zowel positief als negatief kan zijn. Zo is het meestal in een kleine gemeenschap: soms is het fijn dat iedereen elkaar kent, soms is het vervelend dat mensen altijd alles van je lijken te weten, en dit zal ook per persoon sterk verschillen.
Het deel ‘saving my money, dreaming of glory’ komt ook weer terug op de no-nonsens mentaliteit die we eerder al gezien hebben. Ook laat het hele couplet zien dat het soms lastig is om het patroon te doorbreken en je droom na te jagen, omdat er vaak bepaalde verwachtingen zijn. Er is soms een drempel voor mensen om te gaan studeren bijvoorbeeld, omdat hun ouders er geen nut in zien of omdat hun vrienden allemaal al gaan werken.
De laatste zin is bedoeld (volgens internetbronnen, ik vond deze lastiger te interpreteren) om te laten zien dat de persoon in kwestie (ofwel Art Garfunkel) er klaar voor was om zijn leven in het dorp te beëindigen (figuurlijk gezien) en zijn eigen leven te beginnen. De stap om uit een dorp weg te gaan is vaak een grote, het verschil met de stad is redelijk groot en het sociale netwerk en gemeenschap waarin je altijd geleefd hebt laat je achter. Voor sommigen is dit de juiste keus, zeker op een bepaald moment in hun leven (bijvoorbeeld als ze gaan studeren). Toch willen mensen ook wel weer terugkomen naar hun dorp als die mogelijkheid zich voor zou doen. Zoals eerder gezegd, een dorp heeft naast de negatieve kanten ook absoluut voordelen die echt niet vergeten mogen worden.

Nu rest nog een ding: ga het nummer luisteren! Want naast de interessante boodschap is het ook wel gewoon een mooi liedje met een erg fijn basloopje in het refrein en prachtige tweestemmigheid tussen de beide heren. Om het nummer te luisteren, klik je hier.

De bron van de afbeelding vind je hier.