Klimaat van Onafhankelijkheid

Het zal je waarschijnlijk niet ontgaan zijn: komende twee weken is de COP26 in Glasgow. Wanneer internationale leiders, beroemdheden en de wereldmedia naar Glasgow afreizen voor de klimaatconferentie van de Verenigde Naties (VN), zullen alle ogen gericht zijn op de grootste stad van Schotland. De 26ste jaarlijkse VN-top – bekend als COP26 – wordt namelijk gezien als een van de laatste kansen om de klimaatverandering af te remmen en een gigantische milieuramp te voorkomen. Maar terwijl wereldmachten als China, India, de Verenigde Staten, de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk op zoek gaan naar oplossingen om de impact van klimaatverandering te verminderen en de opwarming van de aarde te beperken, wordt er tegelijkertijd een andere, veel Britsere strijd gevoerd. Want waarom wordt de COP26 eigenlijk in Glasgow gehouden?

Het COP-bureau van de VN bepaald welk land een COP-bijeenkomst mag organiseren. Dit bureau bestaat uit tien VN-leden, twee vertegenwoordigers voor elk geografisch gebied in de wereld. Het land dat de COP-bijeenkomst mag organiseren bepaald vervolgens zelf in welke stad de bijeenkomst plaatsvindt. Dit jaar was het Verenigd Koninkrijk samen met Italië geselecteerd voor het COP26-voorzitterschap. Het pre-COP-evenement vond plaats in Milaan afgelopen zomer. Het VK mocht toen de daadwerkelijke COP organiseren. Opvallend genoeg heeft het VK er toen voor gekozen de bijeenkomst te houden in Glasgow en niet in het voor de hand liggende Londen.

Volgens het VK had deze keuze verschillende redenen. Zo heeft Glasgow al meerdere grote internationale evenementen georganiseerd, zoals de Europese Gymnastiek Kampioenschappen in 2018 en de Gemenebestspelen – The Commonwealth Games – van 2014. De faciliteiten voor het organiseren van zo’n groot evenement zijn dus al in de stad aanwezig. Daarnaast heeft Glasgow onlangs de status van Global Green City gekregen van het Global Forum on Human Settlements tijdens hun Sustainable Cities and Human Settlements Awards Ceremony 2020, heeft de stad de doelstelling om tegen 2030 CO2-neutraal te zijn en staat het momenteel op de vierde plaats in de wereld in de Global Destination Sustainability Index. Een betere plek om een cruciale klimaattop te organiseren bestaat haast niet.

Toch zijn veel politicologen, journalisten en critici het erover eens dat er nog een andere, veel meer politiek getinte, reden is dat Glasgow gaststad mag zijn: het is een cadeautje van Londen aan Schotland om te laten zien dat Schotland ook echt onderdeel is van het VK en de nationale politiek. Het is een manier om het groeiende verlangen van Schotse onafhankelijkheid de kop in te drukken. Zoals in Nederland vaak wordt geroepen dat de schuld in Brussel ligt, zo roepen veel Schotten dat het de schuld van Londen is, als er iets fout gaat. Alles wordt door Londen ‘opgelegd’ aan de Schotten, zonder dat het Schotse parlement hier iets over heeft in te brengen. Een goed voorbeeld hiervan is de Brexit, die in Schotland niet met open armen werd ontvangen.

Gaststad voor COP26 mogen zijn, is dus eigenlijk het aanbieden van een olijftak aan de Schotse inwoners. Maar het lijkt ook direct de enige olijftak die het bewind in Londen wil aanbieden. Zo heeft de Britse premier Boris Johnson het verzoek om Nicola Sturgeon, de eerste minister van Schotland, een rol te laten spelen tijdens de COP, afgewezen. Dit tot grote woede van veel Schotten. Sturgeon is namelijk de politiek leider van de Scottish National Party (SNP), de partij die streeft naar Schotse onafhankelijkheid. Een onafhankelijkheid die volgens recente opiniepeilingen wordt gesteund door iets meer dan de helft van het Schots stemmende publiek. De Britse regering wil voorkomen dat de SNP COP26 gebruikt als platform om de SNP en de onafhankelijkheid van Schotland te promoten.

Toch laten de Schotten het er niet zomaar bij zitten. Zo beschouwen de Schotten COP26 als een Schots en niet als een Brits evenement, om de eenvoudige reden dat Glasgow een Schotse stad is. Ondanks dat de Britse overheid de vlag van het VK, de Union Jack overal in de stad laat wapperen, hangt de Schotse vlag voor veel ramen. Diplomaten van over de hele wereld eten Schotse gerechten in echte Schotse pubs en klimaatactivisten uit Schotland in traditionele Schotse kilts staan de media te woord.  Ook al heeft het VK de officiële status als gastheer, de Schotten willen duidelijk erkenning als hun Schotland in de schijnwerpers staat.

Kopfoto: Wikimedia Commons,
UK Prime Minister’s Office, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?search=COP26&title=Special:MediaSearch&go=Go&type=image